2.4.2 EFT-EMKT Sistemi Çalışmaları

2.4.2.1 Olağanüstü Durum Kılavuzu Çalışmaları

EFT-EMKT Sistemi’nde karşılaşılabilecek olağanüstü durumlar, bu durumların meydana gelmesini en aza indirmek için alınması gereken önlemler ve herhangi bir durumla karşılaşıldığında sistemin devamlılığını sağlamak amacıyla uygulanacak yöntemlerin anlatıldığı katılımcılara yönelik hazırlanmış olan Olağanüstü Durum Kılavuzu’nun yeni sürümü hazırlanarak, katılımcılara yayımlanmıştır.

Bu belgede, olağanüstü durumlar yeniden tanımlanıp sınıflandırılmış, olağanüstü durumlarda TCMB bünyesinde yürütülecek görevler güncellenmiş, katılımcıların olağanüstü durumlarda sistemin işletimini gerçekleştirebilmek amacıyla almaları beklenen önlemler tanımlanmış, olağanüstü durumda kullanılacak olan ADUP kullanılmasını sağlayacak yordamlar eklenmiştir.

EFT-EMKT Sistemi’nin tüm bileşenlerinde gerçekleştirilen olağanüstü durum tatbikatlarına ilişkin bilgilerle olağanüstü durum ortaya çıktığında ihtiyaç duyulan iletişim bilgileri, rollerin yeniden yapılandırılması ile güncellenmiştir.

Bunlara ek olarak, olağanüstü durumlarda ihtiyaç duyulacak tüm yordam ve belgelerle, iletişim bilgilerinin EFT-EMKT Sistemi Genel Ağ sitesi üzerinden katılımcılara yayımlanmasına, bu yolla ihtiyaç duyulduğunda güncel verilere erişimin kolaylaştırılmasına ilişkin geliştirmeler de yapılmıştır.

Olağanüstü Durum Kılavuzu, TCMB ÖSYYP kapsamında 2013 yılında güncellenecek ve yeni sürüm katılımcılara yayımlanacaktır.

2.4.2.2 EFT-EMKT Sistemi Kullanım İstatistikleri

EFT-EMKT Sistemi’nden geçen işlemlerin tutarı 2012 yılı için toplam 32,7 trilyon TL olmuştur. En yüksek günlük işlem tutarı 216,92 milyar TL olup 31 Ekim 2011 tarihinde gerçekleşmiştir ve 2012 yılında bu tutar aşılamamıştır. 2012 yılı günlük ortalama işlem tutarı 129,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir (Grafik 24).

Sistemde 2012 yılında 183 milyon adet işlem gerçekleşmiş ve günde ortalama 724.350 mesaj işlenmiştir. 2012 sonu itibarıyla günlük en yüksek işlem adedine 17 Eylül 2012 tarihinde 1.703.564 işlemle ulaşılmıştır (Grafik 25).

7 Aralık 2012 tarihinde işletime geçmiş olan PÖS’ten geçen mesajların tutarı toplam 574 milyar TL olmuştur. En yüksek günlük işlem tutarı 55 milyar TL olup, günlük ortalama işlem tutarı 33 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

PÖS işletime alındığı tarihten itibaren 14.934.481 adet işlem gerçekleşmiş ve günde ortalama 878.498 mesaj işlenmiştir. Günlük en yüksek işlem adedine 17 Aralık 2012 tarihinde 1.930.377 işlemle ulaşılmıştır.

EFT-EMKT Sistemi’nde 2012 sonu itibarıyla katılımcı sayısı 49’dur.

Grafik
Grafik

2.4.2.3 Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun EMKT Sistemine Katılım Çalışmaları

Merkezi Kayıt Kuruluşunun (MKK) EMKT Sistemi’ne doğrudan üyeliğine ilişkin çalışmalar yürütülmüştür. MKK, 26 Haziran 2012 tarihinden itibaren özel nitelikli EMKT Sistemi üyesi bir katılımcı olarak çalışmaya başlamıştır. MKK için yürütülen çalışmalar kapsamında EFT-EMKT Sistemi İşletim Kuralları, Katılımcı Taahhütnamesi değiştirilmiş, teknik çalışmalar yürütülerek sistemlere bağlantısının kurulması sağlanmıştır. MKK’nın EMKT Sistemi üyeliğinin başlaması ile Devlet İç Borçlanma Senetlerinin EMKT’deki kaydileştirilmesinin yanı sıra müşteri adına kayıt edilmesi işlemleri de başlatılmış olmaktadır. Tüm EFT-EMKT Sistemi katılımcıları MKK için EMKT’de sağlanan olanakları kullanarak, gerekli kaydileştirme çalışmalarını yürütmektedirler.