2.2.4. İhracat Reeskont Kredileri

İhracat reeskont kredileri, döviz üzerinden düzenlenmiş senetlerin reeskonta kabulü suretiyle Türk lirası olarak Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (Türk Eximbank) ve ticari bankalar aracılığıyla kullandırılmakta, TCMB’ye geri ödemeleri ise döviz cinsinden yapılmaktadır.

TCMB Kanunu’nun 45’inci maddesinde yapılan değişiklikle, reeskonta kabul edilecek senetler için öngörülen 120 günlük vade sınırlaması kaldırılmış ve ticari senet türleri, imzalardan biri yerine geçebilecek teminatlar ile vade dâhil diğer koşulları belirleme yetkisi TCMB’ye verilmiştir.

İhracat reeskont kredilerinin cari açığın azaltılmasına ve TCMB döviz rezervlerinin güçlendirilmesine katkısı göz önünde bulundurularak kredi limitleri 15 Ağustos 2013 tarihinde 6 milyar ABD doları artırılarak 12 milyar ABD dolarına yükseltilmiştir.

Ayrıca ihracat reeskont kredisine ilişkin düzenlemelerde 2013 yılı Ağustos ve Kasım aylarında yapılan değişikliklerle;

  1. Reeskonta kabul edilecek senetler için öngörülen azami 120 günlük vade 240 güne uzatılmıştır.
  2. Firma bazında kredi limitleri dış ticaret sermaye şirketleri için 120 milyon ABD dolarından 240 milyon ABD dolarına, diğer firmalar için ise 90 milyon ABD dolarından 180 milyon ABD dolarına yükseltilmiş olup, 120 güne kadar vadeli kredi başvurularında bu limitlerin tamamının, 121-240 gün vadeli kredi başvurularında ise en fazla yüzde 50’sinin kullanılabilmesine imkan verilmiştir.
  3. 120 güne kadar vadeli kullandırılan kredilere 1 aylık LIBOR veya EURIBOR faiz oranları, 121-240 gün vadeli kullandırılan kredilere ise 6 aylık LIBOR veya EURIBOR faiz oranlarına 20 baz puan faiz farkı eklenmesiyle elde edilen faiz oranlarının uygulanmasına başlanmıştır.
  4. İhracatçının kredi maliyetini azaltmak amacıyla senetlerde bulunması gereken üç imzadan biri olan ticari bankanın avalli yerine geçmek üzere devredilebilir banka teminat mektubunun TCMB’ye ibraz edilmesi kaydıyla iki imzalı senetlerle de kredi kullanılmasına başlanmıştır.

2012 yılında 10,5 milyar ABD doları olan ihracat reeskont kredisi kullanımı, 2013 yılında yaklaşık yüzde 50 artışla, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 15,1 milyar ABD dolarına ulaşmış olup, 6,2 milyar ABD doları borç bakiyesi bulunmaktadır.

Sonuç olarak, ihracat reeskont kredileri 2013 yılında TCMB net döviz rezervlerine 12,7 milyar ABD doları katkı sağlamıştır.