2.10 İletişim Faaliyetleri

2.10.1 Hesap Verebilirlik ve Para Politikası İletişimi

TCMB, fiyat istikrarını sağlama hedefi doğrultusunda uygulamakta olduğu kararlı politikaların kamuoyunda anlaşılabilirliğini sağlayarak uyguladığı politikaların etkililiğini artırmayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkesi doğrultusunda tüm paydaşlarla olan iletişimini güçlendirerek para politikası duruşunun öngörülebilirliği artırılmıştır.

Başkan Karahan, hesap verebilirlik ilkesi kapsamında, 4 Haziran ve 3 Ekim 2024 tarihlerinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu toplantılarında sunum yapmış ve Komisyon üyelerinin sorularını yanıtlamıştır.

Yine hesap verebilirlik ilkesinin bir gereği olarak TCMB, 5 Nisan 2024’te Banka Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca Hükûmete Açık Mektup göndererek bir önceki yılda enflasyon hedefine ulaşamamasının nedenlerini kamuoyuna açık şekilde anlatmıştır.

TCMB, şeffaflık ilkesi kapsamında analitik bilançosunu günlük olarak genel ağ sitesinde yayımlamaya, bağımsız denetimden geçirilmiş olan bilanço ve gelir-gider tabloları ile denetim sonuçlarını bir rapor aracılığıyla kamuoyu ile paylaşmaya devam etmiştir.

Uygulanmakta olan para politikası çerçevesinde TCMB’nin temel iletişim dokümanları PPK duyuruları ve Enflasyon Raporu’dur. TCMB, Enflasyon Raporları aracılığıyla uluslararası ekonomik gelişmelere, enflasyon, arz ve talep gelişmelerine, finansal piyasalara, finansal aracılığa ve kamu maliyesine ilişkin genel değerlendirmelerini kamuoyu ile paylaşmış, orta vadeli enflasyon ve çıktı açığı öngörülerini açıklamıştır. Bu çerçevede 2024 yılında Enflasyon Raporları, 8 Şubat, 9 Mayıs, 8 Ağustos ve 8 Kasım 2024 tarihlerinde Ankara’da Başkan Dr. Fatih Karahan’ın katılımıyla düzenlenen bilgilendirme toplantıları aracılığıyla tanıtılmıştır. Toplantıya talepte bulunan tüm medya mensuplarının ve ekonomistlerin katılımı sağlanmıştır. Televizyon kanallarında ve sosyal medyada canlı olarak yayımlanan söz konusu bilgilendirme toplantılarında Başkan Karahan bir sunum gerçekleştirmiş, katılımcıların soruları Başkan Dr. Fatih Karahan, Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay ve Başkan Yardımcısı Hatice Karahan tarafından yanıtlanmıştır. Çok katmanlı iletişim faaliyetleri kapsamında, Enflasyon Raporunda bulunan temel mesajlar medya mensupları ve kamuoyunun bilgi edinmesini kolaylaştırmak amacıyla sosyal medya yoluyla vurgulanmıştır.

Doğrudan iletişim kapsamında Başkan Dr. Fatih Karahan, Başkan Yardımcıları Cevdet Akçay ve Hatice Karahan, yurt içi ve yurt dışındaki TCMB para politikası metinlerine dayalı sunum ve konuşmalarının yanı sıra çeşitli röportajlar vermiştir. Bu kapsamda Başkan Fatih Karahan’ın 4 Temmuz’da Reuters, 12 Temmuz’da Bloomberg News, Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay’ın 26 Temmuz’da Reuters, Başkan Yardımcısı Hatice Karahan’ın 4 Eylül’de Reuters röportajları yayınlanmıştır. Ayrıca, Başkan Karahan, 7 Haziran’da Dünya Gazetesi İklim Ekonomisi, Sürdürülebilirlik Finansmanı Zirvesi’ne katılarak sunum yapmıştır.

PPK kararları ile PPK toplantı özetleri TCMB genel ağ sitesinde yayımlanmıştır. TCMB, 2025 Yılında izleyeceği para politikasına dair genel çerçeveyi açıkladığı Para Politikası metnini 25 Aralık 2024 tarihinde yayımlamıştır. Bunun yanı sıra TCMB, başlıca faaliyetleri ile kamuoyunu yakından ilgilendiren uygulama değişikliklerini de yıl boyunca basın duyuruları aracılığıyla kamuoyu ile paylaşmıştır. Bu kapsamda, 2024 yılında 71 adet basın duyurusu yapılmış ve genel ağ sitesinde yayımlanan bu duyuruların kurumsal sosyal medya hesapları aracılığıyla daha geniş kitlelere duyurulması sağlanmıştır.

TCMB, Mayıs ve Kasım aylarında yayımladığı Finansal İstikrar Raporları ile finansal istikrara ilişkin gelişmeleri özetleyerek kamuoyu ile paylaşmayı sürdürmüştür. Ayrıca, çok katmanlı iletişim faaliyetleri kapsamında ve daha geniş kitlelere ulaşma amacıyla raporda yer alan temel mesajlar kısa videolar ile sosyal medyada yayımlanmıştır.

Her ay enflasyon açıklandıktan sonraki ilk iş günü yayımlanan Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu, kamuoyunun aylık enflasyon gelişmelerinin detayları ve dezenflasyon patikası hakkında bilgilendirilmesi amacıyla 2024 yılında da TCMB’nin önemli iletişim araçlarından biri olmaya devam etmiştir.

2.10.2 Kamuoyuna Yönelik İletişim Faaliyetleri

2024 yılında da genel kamuoyu, medya mensupları ve reel sektör temsilcileri TCMB iletişiminin önemli hedef kitleleri olmayı sürdürmüştür. TCMB, yıl boyunca farklı hedef kitlelerinin bilgilendirilmesi amacıyla dijital iletişim araçlarını aktif olarak kullanmış, çift yönlü iletişimin yanı sıra yalın dil kullanımı ile bu kitlelere daha fazla temas etmeyi hedeflemiştir.

Temel iletişim kanalı olan genel ağ sitesini yoğun bir şekilde kullanan TCMB 2024 yılında da X (Twitter) ve LinkedIn başta olmak üzere tüm sosyal medya hesapları aracılığıyla iletişim faaliyetlerini sürdürmüştür. 2024 yılı boyunca para politikası iletişimine dâhil olan tüm rapor, istatistik ve görseller hedef kitlenin özelliklerine göre yapılandırılarak uygun sosyal medya platformundan zamanlı ve şeffaf şekilde tüm kamuoyuna duyurulmuştur. Aktif bir şekilde kullanılan mevcut X hesaplarının yanı sıra, 2024 yılında TCMB Ekonomik Araştırmalar (@TCMB_Arastirma) isimli yeni bir X hesabı açılarak, çalışanların akademik yayınları ile araştırma faaliyetlerine dair duyuru ve içeriklerin görünürlüğünün artırılması hedeflenmiştir.

TCMB genel ağ sitesinde yer alan veri ve içeriklere erişimi kolaylaştırmak amacıyla Elektronik Veri Dağıtımı Sistemi (EVDS)’ndeki belirli verilere ait grafiklerin yer aldığı “Başlıca Göstergeler” sayfası ve para politikası metinlerinde arama özelliğinin iyileştirildiği “Gelişmiş Arama” fonkisyonu devreye alınmıştır.

Paydaşlarla çift yönlü ve etkin iletişim kapsamında, Başkan Karahan 2 Nisan 2024’te TBB ve TKBB Yönetim Kurulu ile biraraya gelmiş, Birliklerle görüşmeler yıl boyunca sürdürülmüştür. Başkan Karahan, reel sektörle etkin bir iletişim yürüterek iş dünyası ve sivil toplum kuruluşu (STK) temsilcileriyle ikili görüşmelerinin yanı sıra 29 Eylül 2024’te Deniz Ticaret Odası ev sahipliğinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu ile bir araya gelmiştir. Başkan Karahan, 27 Kasım 2024’te İstanbul Sanayi Odası (İSO) Kasım ayı Meclis toplantısına,9 Aralık 2024 tarihinde Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Yönetim Kurulu toplantısına katılımş ve bu toplantılarda sunum gerçekleştirmiştir. Gerçekleştirilen reel ve finansal sektör toplantılarıyla makroekonomik görünüm, finansal istikrar, TCMB politika ve stratejileri ile dezenflasyon sürecinin tesisi için yapılması gerekenler değerlendirilmiştir. Bu toplantılarla ilgili görsel ögeler ve genel bilgilendirmeler sosyal medya aracılığıyla paylaşılmış ve ayrıca Başkan Karahan’ın bu toplantılarda yaptığı sunumlar şeffaflık ilkesi doğrultusunda TCMB resmi genel ağ sitesinde yayımlanmıştır.

2024 yılında genel kamuoyu ile iletişimi güçlendirerek politikaların etkinliğini artırmakamacıyla Merkezin Güncesi blog sayfası TCMB politika ve stratejilerine eş zamanlı katkıda bulunabilecek yazılar ile blog sayfası zenginleştirilmiştir. Bu çerçevede, blogda güncel ekonomik gelişmelere dikkat çeken ve makroekonomi, merkez bankacılığı gibi konularda görüşlerin paylaşıldığı 19 yeni analiz yayımlanmıştır. Bunlara ek olarak Merkezin Güncesi sayfasının etkinliğinin artırılmasına yönelikçalışmalar yürütülmüştür. Bu kapsamda, blog sayfasında yazılarının okunabilirliğini artıracak ve okuyucuların yazıları farklı mecralarda paylaşabilmelerini sağlayacak geliştirmeler yapılmıştır.

Finansal okuryazarlık ve ekonomi eğitimi alanlarında toplumun farklı kesimlerine ulaşmayı hedefleyen “Herkes İçin Ekonomi” mikrositesinde TCMB politiklarının ve güncel ekonomik gelişmelerin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak yeni içerikler yayımlanmıştır.

Bilgi Edinme Sistemine e-devlet kimlik doğrulama özelliği getirilmiştir. Ayrıca, TCMB şubelerine “Bilgi Edinme” sayfasına yönlendirilmiş karekodlar yerleştirilerek, şube ziyaretçilerinden dijital ortamda doğrudan geribildirim alınabilmesi sağlanmıştır.

TCMB, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun ve CİMER Yönetmeliği çerçevesinde çeşitli kanallardan iletilen bilgi ve belge taleplerini cevaplandırmaya devam etmiştir. 2024 yılında dilekçe, TCMB kurumsal e-postası, Bilgi Edinme Sistemi ve TCMB genel ağ sitesinde yer alan iletişim sayfası aracılığıyla iletilen 7.595, T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) aracılığıyla iletilen 14.081, TCMB Şikayet Yönetim Sistemi aracılığıyla ise iletilen 3.800 başvuru cevaplandırılmıştır.

2.10.3 Yatırımcı İlişkileri

2024 yılında yatırımcı kuruluşlar ve Kredi Derecelendirme Kuruluşları (KDK) ile toplantılara devam edilmiştir. Yerli ve yabancı kurumsal yatırımcılar, ekonomistler, analistler ve portföy yöneticilerinin katılımıyla 86 yatırımcı toplantısı, KDK’ların katılımıyla da 8 toplantı gerçekleştirilmiştir. Bu toplantılar aracılığıyla 812 yatırımcı kuruluş ile iletişim sağlanmıştır.

Tablo 2.10.3.1: 2024 Yılında Düzenlenen Toplantılar

Buna ilaveten, TCMB’nin diğer merkez bankaları ile yürütmekte olduğu teknik iş birliği faaliyetleri kapsamında, Endonezya Merkez Bankası ile yatırımcı ilişkileri yönetimi ve uygulamaları konusunda videokonferans düzenlenmiştir. Videokonferansta, karşılıklı olarak yatırımcı ilişkileri birimlerinin organizasyon yapıları, iş süreçleri ve faaliyetlerine ilişkin sunumlar yapılmış ve sorular cevaplandırılmıştır.

2024 yılında TCMB tarafından ilk defa organize edilen Yatırımcı Günü büyük finans merkezlerinden biri olan ve birçok uluslararası finansal kuruluşa ev sahipliği yapan New York, ABD’de Başkan ve Başkan Yardımcılarının katılımlarıyla 11 Ocak 2024 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Söz konusu toplantılara 85 yatırımcı kuruluş katılım sağlamıştır. Yatırımcı Günü kapsamındaki toplantıların yanı sıra önde gelen yatırımcı kuruluş, portföy yöneticileri ve ekonomistlerle ikili görüşmeler de yapılmıştır.

Bununla birlikte, 15-20 Nisan 2024 tarihleri arasındaki IMF–Dünya Bankası (DB) Bahar Toplantıları ve 21-26 Ekim 2024 tarihleri arasındaki IMF–DB Yıllık Toplantıları kapsamında Başkan ve Başkan Yardımcılarının katılımlarıyla 450 kuruluş ile yatırımcı toplantıları gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, 14-16 Mayıs 2024 tarihleri arasında düzenlenen Katar Ekonomik Forumu kapsamında da yatırımcı kuruluşlarla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Söz konusu toplantılarda, Bankamızın para politikası uygulamaları ve Türkiye ekonomisindeki son gelişmelere ilişkin değerlendirmeler katılımcılarla paylaşılarak, para politikalarına ilişkin zamanında, doğru ve etkin iletişim sağlanmıştır.