2.11 Uluslararası İş Birliği ve Organizasyonlar

2.11.1 Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler

G20, IMF ve BIS’in düzenlediği periyodik toplantılara yönelik çalışmalar yapılmış ve bu kapsamda iç ve dış paydaşlar ile eş güdüm sağlanmıştır. Ayrıca, rutin olarak yapılan IMF Madde IV görüşmeleri çerçevesinde, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı eş güdümünde 29 Mayıs – 11 Haziran 2024 tarihleri arasında düzenlenen toplantılara katılım sağlanarak, gündem maddelerine ilişkin katkı sunulmuştur. Bu toplantılarda, IMF heyetine Türkiye ekonomisi ve finans sektörünün mevcut durumu ile TCMB para politikası uygulamaları anlatılmıştır.

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile küresel görünüm, ülkemizin ekonomik durumu ve yatırım olanakları hakkında bilgi alışverişinde bulunmak amacıyla iç ve dış paydaşlar arasında eş güdüm sağlanarak 27 Mart 2024, 20 Eylül 2024 ve 27 Kasım 2024 tarihlerinde toplantılar düzenlenmiştir.

TCMB tarafından sekretarya görevi üstlenilen “İİT-İSEDAK Merkez Bankaları Forumu”nun altıncı toplantısı TCMB ev sahipliğinde 29-30 Eylül 2024 tarihlerinde İstanbul’da yapılmıştır. Toplantının ilk oturumunda, küresel ekonomik ve finansal görünüm ile İİT üyesi ülkelerdeki ekonomik gelişmeler ele alınmıştır. İkinci oturumda, pandemi sonrası enflasyon dinamikleri tartışılmış, karşılaşılan zorluklara değinilerek merkez bankalarının belirleyebilecekleri politikalar üzerine görüş alışverişi yapılmıştır. Toplantının üçüncü oturumunda ise son dönemde yapay zekâ alanındaki gelişmeler ve yapay zekanın merkez bankacılığında potansiyel kullanım alanları ele alınmış, bu kapsamda katılımcılar tarafından merkez bankalarındaki yapay zekâ kullanımına ilişkin ülke tecrübeleri paylaşılmıştır.

TCMB ve Dünya Bankası Grubu tarafından ortaklaşa düzenlenen “Financial Inclusion in a Digital Age” konulu konferans 2 Ekim 2024 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Türkiye’de eşitlikçi büyümenin, finansal dayanıklılığın ve sürdürülebilirliğin teşvik edilmesinde finansal kapsayıcılığın rolünü tartışmak üzere ilgili paydaşları bir araya getiren söz konusu konferansta; fintek ve dijitalleşmenin potansiyeli, cinsiyet ve iklim perspektifleri, küçük ve orta ölçekli işletmelerin karşılaştıkları zorluklar ve fırsatlar konularında fikir alışverişinde bulunulmuştur.

TDT’nin Bişkek’te düzenlenen 11. Zirvesi marjında 6 Kasım 2024 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Merkez Bankası, Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Bankası, Kırgız Cumhuriyeti Ulusal Bankası, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Özbekistan Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından TDT Üye Ülkeleri Merkez (Ulusal) Bankaları Konseyinin kurulması hususunda bir Mutabakat Zaptı imzalamıştır.

2.11.2 Uluslararası Etkinliklere Katılım

16-17 Nisan 2024 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen “İstanbul Fintech Week 2024” etkinliğine katılım gösterilmiştir. Etkinlikte TCMB bünyesinde geliştirilen ödeme sistemleri ve bu ödeme sistemlerinin ekosistem içindeki yeri ve önemi, dijital para ile ilgili TCMB nezdinde gerçekleştirilen çalışmalar, finansal teknolojiler alanında sektör gelişmelerine TCMB’nin katkısı ve duruşu konularında konuşmalar yapılmış, bilgi ve deneyimler aktarılmıştır. Fintek alanında sektör uygulayıcıları ve ilgililerin katıldığı etkinlik süresince dünyanın birçok yerinden gelen sektörün öncü isimleri panellerde deneyim ve görüşlerini aktarmıştır.

6-8 Mayıs 2024 tarihlerinde İsviçre’de düzenlenen “BIS Innovation Summit 2024” etkinliğine katılım gösterilmiştir. Dünya çapında finans ve teknoloji sektörlerinden üst düzey yöneticilerin ve akademisyenlerin, merkez bankalarının, uluslararası kuruluşların ve özel sektör firmalarının katılımıyla gerçekleşen etkinlikte finansal teknolojiler alanında inovasyonun, finans sektörüne ve merkez bankalarına sunduğu fırsatlar ve risklerle ilgili sunumlar gerçekleştirilmiştir.

3-5 Eylül 2024 tarihlerinde Suudi Arabistan’da düzenlenen “24 Fintech 2024” etkinliğine katılım gösterilmiştir. Teknoloji firmalarının, fintek girişimlerinin, yatırımcıların, akademisyenlerin, uluslararası kuruluşların ve merkez bankalarının katılımıyla gerçekleşen etkinlikte katılımcılar, fintek alanındaki zorluklar, regülasyonlar ve çözümlerle ilgili bilgi edinmişlerdir.

10-12 Eylül 2024 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen “CBDC Conference 2024” etkinliğine katılım gösterilmiştir. Etkinlikte açılış değerlendirmesi ile birlikte Dijital Türk Lirası Projesi hakkında çıkarılan dersler, karşılaşılan zorluklar ve bakış açıları hakkında konuşma yapılmıştır. Dünyada dijital paralar üzerine çalışmakta olan birçok merkez bankasının katılım gösterdiği ve dijital paralar üzerinde çalışmalar yapmakta olan birçok şirketin bulunduğu konferans dijital paraların amaçları, gereksinimleri, tasarım tercihleri ve olası ihracının sonuçları gibi konulardaki sunumları ve panelleri içermektedir.

6-8 Kasım 2024 tarihinde Singapur’da düzenlenen “Singapore Fintech Festival 2024” etkinliğine katılım gösterilmiştir. 134 ülke ve bölgeden özel firmaların, kamu kuruluşlarının, üniversitelerin ve uluslararası organizasyonların katılımıyla gerçekleşen etkinlikte finansal teknolojiler üzerine sunumlar ve paneller gerçekleşmiştir. Teknoloji, inovasyon, yatırım, girişim, sürdürülebilirlik ve regülasyon gibi birçok konuda kamu ve özel kurumların yaptıkları çalışmalar paylaşılmıştır.

15 Kasım 2024 tarihinde Almatı’da düzenlenen “12. Kazakistan Finans Kongresi” etkinliğine katılım gösterilmiştir. Özel firmaların ve kamu kuruluşlarının katılımıyla gerçekleşen etkinlikte, Kazakistan özelinde bankacılık sektörünün genel durumu, ileriye yönelik planlar, dijital para, blokzincir ve yapay zekâ kullanımı ve küresel trendlerle ilgili sunumlar gerçekleştirilmiştir.

TCMB’nin üyesi olduğu Merkez Bankaları Kalpazanlığı Caydırma Grubu (CBCDG, Central Bank Counterfeit Deterrence Group) tarafından 5 Aralık 2024 tarihinde düzenlenen Genel Kurul Toplantısına çevrim içi olarak katılım sağlanmıştır. CBCDG Genel Kurul Toplantıları yılda bir kez yapılmakta ve bu toplantılarda üye ülkelerin Avrupa Banknot Konferansı delegasyon başkanları ile Avrupa Banknot Konferansı dışındaki diğer üye ülkelerin temsilcileri, CBCDG’nin faaliyetleri hakkında yönetim tarafından bilgilendirilerek gerekli kararlar alınmakta ve CBCDG bütçesi onaylanmaktadır.

Hırvatistan Merkez Bankası ile Avro sahteciliğine karşı mücadelede bilgi ve deneyim alışverişini amaçlayan ‘’Euro Counterfeit Technical Analysis Training and Enforcement of ALERT Network in South-East Europe’’(PERİCLES) başlıklı proje kapsamında ilk aşaması 8 Kasım 2024 tarihinde Zagreb/Hırvatistan’da gerçekleştirilen etkinliğe katılım sağlanmıştır.

Bankamızın da üyesi bulunduğu “Banknot İşleme Sistemleri (BİS) Kullanıcı Ülkeler Merkez Bankaları Teknik Danışma Grubu”’ nun Madrid’de düzenlenen 54. Toplantısına 16-18 Nisan 2024 tarihleri arasında katılım sağlanmıştır.

Banknot baskı makinelerinin üreticisi konumundaki Koenig&Bauer Banknote Solutions firmasının makinelerini kullanan Matbaaların temsilcileri tarafından katılım sağlanan kullanıcı grubunun (CFG-Customer Focus Group) alt çalışma gruplarının toplantılarına çevrim içi olarak katılım sağlanmıştır.

TCMB ve Azerbaycan Merkez Bankası arasında imzalanan mutabakat zaptı çerçevesinde, 10-12 Eylül 2024 tarihlerinde Azerbaycan Merkez Bankası ile “Banknot Kalitesi ve Banknot İşleme Sistemlerinde Uygunluk Eşiklerinin Ayarlanması” konulu teknik iş birliği toplantısı gerçekleştirilmiştir. Emisyon Genel Müdürlüğünün katılım sağladığı toplantıda Azerbaycan Merkez Bankası yetkililerine, Türkiye’de dolaşımdaki banknotların tedavüle uygunluk ölçütleri çerçevesinde belirlenen ve şubelerimizde Banknot İşleme Sistemlerinde uygulanan banknot imha/tasnif kriterleri hakkında bilgi verilmiş, söz konusu kriterlerin eşik değerlere dönüştürülmesi üzerine sunum yapılmıştır. Programda ayrıca, banknot işleme prosedürleri, operasyonel süreçler ve nakit operasyonlarının gözlemlenebilmesi amacıyla Bakü’de yer alan iki farklı yerleşkeye ziyaret gerçekleştirilmiş; banknotların Azerbaycan Merkez Bankasında işlenmesi ve imha edilmesi süreçlerinde kullanılan yöntem ve sistemler yerinde incelenmiştir. Bunun yanı sıra, dolaşımdaki banknot kalitesi üzerinde önemli etkenlerden olan ve Azerbaycan’da da bir benzeri bulunan MONY sistemi hakkında bir sunum yapılarak MONY sisteminde özel bankaların rolü ve Bankamızın denetim yöntemleri konusunda bilgi aktarılmıştır.

Schneider Electric tarafından 7-8 Ekim 2024 tarihlerinde ülkemizde gerçekleştirilen “Innovation Summit” başlıklı konferansa, sektör temsilcileri, akademisyenler, sivil toplum kuruluşu üyeleri ve öğrenciler katılım sağlamıştır. Uluslararası bir iklim anlaşması olan Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşma yolundaki ilerlemelerin değerlendirildiği etkinlikte, sektör temsilcileri arasında fikir alışverişi için verimli bir ortam oluşturulurken, sürdürülebilirlik konusunda finans sektörünün üstlendiği roller de tartışılmıştır. Sürdürülebilirlik ve dijitalleşme temasıyla gerçekleşen zirveye Emisyon Genel Müdürlüğü tarafından katılım sağlanmıştır.

Türkiye Ekonomi Kurumu tarafından 31 Ekim-2 Kasım 2024 tarihleri arasında düzenlenen “31. Ekonomi Konferansı” başlıklı uluslararası konferansta ekonomi, finans, emek ve girişimcilik alanlarına ilişkin konularda ampirik ve teorik sunumların gerçekleştirildiği oturumlar düzenlenmiştir. Konferansta “Türkiye’de Bölgesel Nakit Kullanımı: 2018-2022 Arası İllerin Dinamikleri ve Kümelenme Analizleri” ve “Pandemi Kısıtlamalarının Ödeme Alışkanlıklarına Etkisi” konularında Emisyon Genel Müdürlüğü tarafından sunumlar yapılmıştır.

21-22 Kasım 2024 tarihlerinde İstanbul’da, Sırbistan Merkez Bankası (SMB) ile TCMB arasında ikili iş birliği kapsamında gerçekleştirilen çalışma ziyaretine Emisyon Genel Müdürlüğü ile SMB yetkilileri katılmıştır. Ziyaret kapsamında; “Merkezi Olmayan Nakit Yönetimi Sistemi (MONY) Uygulamaları”, “Banknot Dağıtımı ve Muhafazası ile Modernizasyon Faaliyetleri”, “Banknot İşleme, İmha ve Kalite Kontrol” ve “Nakit Talebinin Ölçülmesi” konularında Emisyon Genel Müdürlüğü tarafından sunumlar yapılmış, MONY deposu ve TCMB Avrupa Yakası Kuyumcukent Vezne Merkezi ziyaretleri gerçekleştirilmiştir.

Dünya Ticaret Örgütü (WTO) tarafından 23-25 Ocak 2024 tarihleri arasında Abu Dabi’de hibrit olarak düzenlenen “Uluslararası Mal ve Hizmet Ticareti İstatistikleri Çalışma Grubu (WPTGS)” toplantısına katılım sağlanıp “Compilation Method of Health-Related Travel Item” konulu sunum yapılmıştır.

5 Mart 2024 ve 31 Mayıs 2024 tarihlerinde IMF nezdinde yürütülen Madde IV görüşmelerine katılım sağlanarak “Ödemeler Dengesi Gelişmeleri” hakkında bilgi paylaşımı ve sunum yapılmıştır.

11 – 13 Haziran 2024 tarihleri arasında Brezilya Merkez Bankası’nın ev sahipliği yaptığı “IMF G20 Data Gaps Initiative” konferansına çevrim içi katılım sağlanmıştır.

BIS 2025 İnovasyon Stratejisi’nin bir parçası olarak, BIS Veri Bankası’nın teknik altyapısının yeniden şekillendirilmesi ve yeni bir veri dağıtım platformunun oluşturulması amaçlarıyla kurulan, üyesi olduğumuz “BIS Group of Experts” çalışma grubunun çevrim içi toplantılarına katılım sağlanmıştır.

Avrupa Komisyonu tarafından Avrupa Birliği Uyumlulaştırılmış İşyeri ve Tüketici Anketleri Ortak Programı kapsamında yürütülen eğilim anketlerine ilişkin yıllık değerlendirme toplantısına katılım sağlanmıştır.

1-4 Ekim 2024 tarihleri arasında Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu ile Avrupa Serbest Ticaret Birliği tarafından Brüksel’de düzenlenen “Finansal Hesaplar Çalıştayı” toplantısında bankamız adına “Finansal Hesapların Analitik Amaçlar için Kullanım Alanları” ve “Finansal Olmayan Kuruluşlar Sektörü Verilerinin Derlenmesi” konulu sunumlar yapılmıştır.

Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) tarafından 4-6 Aralık 2024 tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen “Statistical Data and Metadata Exchange (SDMX) Regional Training Workshop” etkinliğine katılım sağlanmıştır.

İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC) organizasyonları kapsamında, üye ülke merkez bankalarına “Parasal ve Finansal İstatistikler” alanında eğitimler verilmiştir.

2.11.3 Merkez Bankaları ile İlişkiler

2024 yılında da muhatap merkez bankaları ile olan ilişkilerin etkili ve verimli şekilde yürütülmesi, gelişen bankacılık ve finans gündeminin odağında yer alabilmek amacıyla merkez bankacılığı alanındaki küresel gelişmelerin takip edilmesi, TCMB’nin kurumsal kapasitesinin geliştirilmesine katkıda bulunulması, sahip olunan kurumsal yetkinliklerinin diğer merkez bankaları ile paylaşılması, özetle ikili ilişkilerinin geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi adına ortaya konan çabalar istikrarlı bir şekilde sürdürülmüştür.

Bu doğrultuda, teknik iş birliği faaliyetleri, karşılıklı bilgi ve deneyim paylaşımını mümkün kılan en elverişli araçlardan biri olmaya devam etmiştir. İş birliği süreçleri, bir yanda yüz yüze iletişim ve geri bildirimin faydaları diğer yanda zaman ve maliyet avantajları gözetilerek çoğunlukla çevrim içi toplantılardan oluşan bir program çerçevesinde planlanmıştır. Bu kapsamda, 2024 yılında 29 farklı Merkez Bankası ile 41 videokonferans ve 12 çalışma ziyareti gerçekleştirilmiştir. Söz konusu teknik iş birliği faaliyetlerinde, Merkez Bankası Dijital Parası, ödeme sistemleri, banknot sahteciliği, finansal istatistikler gibi merkez bankacılığının çeşitli konu başlıkları ele alınmıştır.

Öte yandan, yazılı bilgi paylaşımı araçları benimsenen bir diğer yöntem olmuştur. TCMB tarafından yürütülen projelere ve kapasite gelişimine katkıda bulunulması amacıyla 4 yazılı bilgi talebi ile paydaş merkez bankalarının bilgi ve deneyimlerinden yararlanılmış ve benzer şekilde iletilen 17 bilgi talebi yanıtlanarak ikili iş birliğine katkıda bulunulmuştur.

Teknik seviyede sürdürülen iş birliği faaliyetleri, üst düzeyde gerçekleştirilen ikili görüşmeler ile desteklenmiştir. İkili ilişkilerin sürdüğü merkez bankalarının yanı sıra diplomatik misyon temsilcileri ile bulunulan temaslarda, uluslararası ve bölgesel gündem, ülkeler arası ekonomik ve finansal ilişkiler, merkez bankaları arasındaki ortaklığa dair potansiyel fırsatlar ve Türkiye ve dünya ekonomisine ilişkin güncel değerlendirmeler ele alınmıştır.

Hâlihazırda güçlü bir iş birliği zemininin paylaşıldığı partnerleri ile var olan diyalog yeni merkez bankalarını içerecek şekilde genişletilmiştir. Bu çerçevede, TCMB ve diğer ülke merkez bankaları arasında merkez bankacılığı konularındaki bilgi paylaşımının artırılması ve eş güdüm ağlarının güçlendirilmesi amacı çerçevesinde İspanya, Brezilya, Kazakistan, Suudi Arabistan ve Umman Merkez Bankaları ile mutabakat zabıtları imzalanmıştır. Böylelikle resmî bir çerçevede iş birliği ilişkisi kurulan merkez bankası sayısı 42’ye ulaşmıştır.

Ayrıca, uluslararası ticarette yerel para birimleri üzerinden gerçekleştirilen ticaretin kolaylaştırılması, yatırımların teşvik edilmesi ve finansal iş birliğine destek sağlanması amacıyla Güney Kore Merkez Bankası ve Katar Merkez Bankası ile var olan ikili para takası (swap) anlaşmaları 2024 yılında yenilenmiştir.

2.11.4 Uluslararası Çalışma Gruplarına Katılım

FSB, Ödemeler ve Piyasa Altyapıları Komitesi (CPMI) ve diğer ilgili uluslararası kuruluşlar ve standart belirleyici otoriteler tarafından oluşturulan Sınır Ötesi Ödemelerin İyileştirilmesine Dair Yol Haritası kapsamında kurulan Ödemelerin Geleceği Çalışma Grubu (Future of Payments Working Group, FoP), Sınır Ötesi Ödemeler Genişleme Grubu (Cross Border Payments Expansion Workstream), Sınır Ötesi Ödemeler Mesajlaşma Grubu (Cross Border Payments Messaging Workstream), Sınır Ötesi Ödeme Hedefleri için Uygulama Yaklaşımı Geliştirilmesine ilişkin Hedef Veri Grubu (Target Data Group), Finansal Piyasa Altyapıları için Siber Dayanıklılık Çalışma Grubu (WGCR), Kripto Varlıklar Çalışma Grubu (CWG), Finansal Piyasa Altyapıları için İşletim Dayanıklılık Çalışma Grubu (ORG) ve bu grubun alt grupları olan Üçüncü Taraflar İşletim Dayanıklılık Çalışma Grubu (TORG), Siber Güvenlik İşletim Dayanıklılık Çalışma Grubu (CORG) ve FinTek Kredisi Çalışma Grubu faaliyetlerine katılım sağlanmıştır.

IMF ve FSB başta olmak üzere konuyla ilgili tüm uluslararası kuruluşların katılımıyla kurulan G20 Veri Açıkları Girişimi (Data Gaps Initiative-DGI) bünyesinde kurulan Finansal Tabana Yayılma Görev Gücü bünyesindeki çalışmalara katkı sağlanmıştır.

BIS Yenilik Ağı kapsamında Merkez Bankası Dijital Paraları çalışma grubu üyesi olarak şubat, mart, nisan, mayıs, haziran, ekim, kasım aylarında yapılan çevrim içi toplantılara katılım sağlanmıştır. Toplantılardan birinde Dijital Türk Lirası Projesi’nin tanıtımı gerçekleştirilmiştir.

30 Nisan-2 Mayıs 2024 tarihlerinde TCMB ev sahipliğinde İstanbul’da düzenlenen “G20 DGI-3 Recommendation 11 Second Workshop on Digital Money” çalıştayına katılım gösterilmiştir. TCMB ile IMF’nin “G-20 Veri Açıkları Girişimi (DGI)” kapsamında beraber düzenlediği çalıştaya merkez bankaları, uluslararası kuruluşlar ve özel sektör firmaları katılmıştır. Çalıştay boyunca katılımcılar tarafından dijital para ve kripto varlık özelinde düzenleme, veri gereksinimleri ve istatiksel veri toplanması konularında tecrübelerin ve yaklaşımların aktarıldığı sunumlar gerçekleştirilmiştir.

G-20 Veri Açıkları Girişimi Faz III çalışmaları kapsamında; 4: İklim Finansmanı, 8: Hanehalkı Gelir Dağılımı, 10: Fintek Kredileri, 12: Finansal Katılım, 13: Veri Paylaşım Protokolleri ve 14: Mikroveri Paylaşım Mekanizmaları Tavsiye grupları faaliyet ve toplantılarına katılım ve katkı sağlanmıştır.

TCMB’nin üyesi olduğu Avrupa Merkezi Bilanço Ofisleri Komitesi (ECCBSO) kapsamında yer alan BACH, FSA ve ERICA çalışma grubu toplantılarına çevrim içi katılım ve katkı sağlanmıştır.

Avrupa Sistemik Risk Kurulu (ESRB)’nun gayrimenkul alanındaki veri açıklarının kapatılmasına ilişkin tavsiyeleri kapsamında, Avrupa İstatistik Sistemi Komitesi (ESSC) tarafından oluşturulan, üyesi olduğumuz “Eurostat Task Force on Commercial Real Estate Indicators (TF CREI)” çalışma grubunun çevrim içi toplantılarına katılım sağlanmıştır.

Avrupa Merkez Bankası tarafından koordine edilen “INEXDA: The International Granular Data Network” çalışma grubunun 2024 yılı boyunca düzenlediği seminer ve toplantılara çevrim içi katılım sağlanmıştır.

OECD tarafından 1-3 Ekim 2024 tarihlerinde Paris’te düzenlenen “Uluslararası Mal ve Hizmetler Ticareti İstatistikleri Çalışma Grubu (WPTGS)” toplantısına katılım sağlanıp “Turkish Experience on Alternative Data Sources for Tourism Statistics and Applying to the Balance of Payment Statistics” konulu sunum yapılmıştır.

OECD tarafından 5-8 Kasım 2024 tarihlerinde Paris’te düzenlenen “Conference on National Economic and Financial Accounts (CNEFA)” ve “Meeting of the Working Party on Financial Statistics (WPFS)” toplantılarına katılım sağlanarak “Valuation of assets” ve “The role of non-bank financial intermediation” başlıklı oturumlarda TCMB temsilcisi olarak oturum başkanlıkları yapılmıştır.

OECD nezdindeki büro üyeliğimiz çerçevesinde 27 Kasım 2024 tarihinde çevrim içi olarak düzenlenen “Seyahat İstatistikleri Çalışma Grubu” toplantısına katılım sağlanmıştır.

EUROSTAT tarafından 2-3 Aralık 2024 tarihlerinde çevrim içi olarak düzenlenen “Ödemeler Dengesi İstatistikleri Çalışma Grubu” toplantısına katılım sağlanmıştır.

2.11.5 Organizasyonlar

Uluslararası kuruluş ve platformlarda ekonomi ve finans çevreleriyle bir araya gelinerek karşılıklı fikir alışverişinde bulunulmakta ve ülke pozisyonumuz çerçevesinde TCMB temsil edilmektedir. Bu kapsamda, katılım sağlanan başlıca toplantılar aşağıda yer almaktadır.

• 26-27 Şubat, 8 Nisan, 22-23 Temmuz, 22 Ekim, 11-12 Aralık 2024 tarihlerinde G20 Maliye Bakan Yardımcıları ve Merkez Bankası Başkan Yardımcıları Toplantıları,
• 28-29 Şubat, 17-18 Nisan, 25-26 Temmuz, 23-24 Ekim 2024 tarihlerinde G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantıları,
• 29 Mayıs-11 Haziran 2024 tarihleri arasında IMF Madde IV Toplantıları,
• 27 Mart, 20 Eylül ve 27 Kasım 2024 tarihlerinde EBRD Toplantıları,
• 15-20 Nisan 2024 tarihleri arasında IMF-Dünya Bankası Grubu Bahar Toplantıları,
• 10-12 Ocak, 10-11 Mart, 12-13 Mayıs, 29-30 Haziran, 8-9 Eylül, 10-11 Kasım 2024 tarihlerinde İki Aylık BIS Toplantıları,
• 11-13 Temmuz 2024 tarihleri arasında IMF-Dünya Bankası Grubu Ülke Grupları Toplantısı,
• 29-30 Eylül 2024 tarihlerinde İİT-İSEDAK Merkez Bankaları Forumu Toplantısı,
• 2 Ekim 2024 tarihinde Dünya Bankası Grubu Konferansı,
• 21-26 Ekim 2024 tarihleri arasında IMF-Dünya Bankası Grubu Yıllık Toplantıları,
• 4-5 Kasım 2024 tarihlerinde İSEDAK Bakanlar Toplantısı,
• 5-6 Kasım 2024 tarihlerinde TDT 11. Zirvesi.

Ulusal ve Uluslararası Organizasyonlar

TCMB’nin diğer ülke merkez bankaları ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğinin geliştirilmesi ve Türkiye ekonomisinde gündem oluşturan konuların tartışılması amacıyla çeşitli toplantılar düzenlenmiştir.

Lojistik düzenlemeleri Protokol Müdürlüğünce gerçekleştirilen etkinlikler aşağıda yer almaktadır:

• 8 Şubat 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenen Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı I,
• 9 Mayıs 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenen Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı II,
• 8 Ağustos 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenen Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı III,
• 20 Eylül 2024 tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası-Hollanda Merkez Bankası İşbirliğinin 100. Yılı Toplantısı,
• 8 Kasım 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenen Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı IV.

TCMB’nin diğer ülke merkez bankaları ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğinin geliştirilmesi ve Türkiye ekonomisinde gündem oluşturan konuların tartışılması amacıyla İletişim Genel Müdürlüğü tarafından çeşitli toplantılar düzenlenmiştir.

• Sürdürülebilir finans verilerinin geliştirilmesi, G-20 DGI (Data Gaps Initiative) kapsamındaki fiziki ve geçiş iklim riski verilerinin analizi ile merkez bankaları arasındaki ilişkilerin ivme kazanması amacıyla Bankamız ev sahipliğinde, the Irving Fisher Committee on Central Bank Statistics (IFC), Banque de France ve Deutsche Bundesbank’ın katkılarıyla, 6-7 Mayıs 2024 tarihinde İzmir’de “Addressing Climate Change Data Needs: The Global Debate and Central Banks’ Contribution” konulu bir çalıştay düzenlenmiştir.
• 11-13 Temmuz 2024 tarihleri arasinda İstanbul’da Bankamız ve T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı ev sahipliğinde “IMF-WB Constituency Meeting at Deputies Level” toplantısı gerçekleştirilmiştir.
• Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda arasında imzalanan Dostluk Anlaşması’nın 100’üncü yılı kapsamında TCMB ev sahipliğinde düzenlenen etkinlikte Başkan Dr. Fatih Karahan ile Hollanda Merkez Bankası Başkanı Klaas Knot para politikaları ve ekonomik görünüme dair sunum yapmış ve “100 Yıllık Dostluk: Vissering’in Türkiye Yolculuğu” sergisi açılmıştır.
• Bankamız ev sahipliğinde 29-30 Eylül 2024 tarihinde İstanbul’da, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerin Merkez Bankası Başkanlarının katılımıyla, İslam İşbirliği Teşkilatı-İSEDAK Merkez Bankaları Forumu (OIC-COMCEC Central Banks’ Forum) toplantısı düzenlenmiştir.
• Bankamız tarafından bankalar arası iş birliğinin ve iletişimin güçlenmesi amacıyla geleneksel olarak düzenlenen Bankalararası Satranç Turnuvası’nın 16.’sı İstanbul’da 30 Kasım 2024 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
• Banknot sahteciliği ile mücadele konusunda kurumlararası koordinasyon ve iş birliğinde etkinliğin artırılması amacıyla düzenli olarak gerçekleştirilen “Banknot Sahteciliği ile Mücadelede Kurumlararası İş Birliği Toplantısı” 10 Aralık 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenmiştir.

Kurum İçi Organizasyonlar ve İç İletişim Etkinlikleri

TCMB’de iç iletişimi güçlendirmek, amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenmiştir.

• “TCMB Çalışanları ve Emeklileri Türk Sanat Müziği Korosu” Konseri 30 Mayıs 2024 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir.
• 2018 yılından sonraki ilk “Şubeler Çalıştayı” 4-6 Ekim 2024 tarihleri arasında İzmir’de gerçekleştirilmiş, ardından 11-12 Ekim 2024 tarihlerinde ise “Emisyon İşlemleri Çalıştayı” düzenlenmiştir.
• 1983’ten 2019 yılına kadar düzenli olarak yayınlanan kurum içi iletişim araçlarından “Lira Dergisi” yeniden başlatılarak Ekim ayında dijital olarak yayımlanmış, emekli mensuplara e-posta ile gönderilmiştir.
• Kurum içi yerel ağ sitesinde çalışanlar arasında iletişimi artırmaya yönelik yeni sayfalar devreye alınmıştır.

Protokol Faaliyetleri

Mevcut iletişimi güçlendirmek amacıyla Başkanlık Makamı tarafından ağırlanan yerli ve yabancı heyetlerin ziyaretlerine dair düzenlenen ve yürütülen etkinlikler aşağıda yer almaktadır:

• 31 Ocak-1 Şubat tarihlerinde gerçekleştirilen İspanya Ziyareti,
• 28-29 Şubat 2024 tarihlerinde Sao Paulo’da gerçekleşen G20 Bakanlar ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı,
• 10-11 Mart 2024 tarihlerinde Basel’de gerçekleşen BIS Bimonthly Meeting,
• 15-19 Nisan 2024 tarihleri arasında Washington’da gerçekleşen G20 Bakanlar ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı, IMF ve WB 2024 Bahar Toplantıları,
• 12-13 Mayıs 2024 tarihlerinde Basel’de gerçekleşen BIS Bimonthly Meeting,
• 14-16 Mayıs 2024 tarihleri arasında Katar’da gerçekleşen Ekonomik Forum,
• 27-30 Haziran 2024 tarihleri arasında Basel’de gerçekleşen BIS Annual Conference,
• 22-26 Temmuz 2024 tarihleri arasında Rio de Janeiro’da gerçekleşen G20 Maliye Bakan Yardımcıları ve Merkez Bankası Başkan Yardımcıları Toplantısı, G20 G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı,
• 2-5 Eylül 2024 tarihleri arasında gerçekleşen Suudi Arabistan Ziyareti,
• 8-9 Eylül 2024 tarihlerinde Basel’de gerçekleşen BIS Bimonthly Meeting,
• 21-26 Eylül 2024 tarihleri arasında gerçekleşen BM Genel Kurulu Yatırımcı Toplantısı, Türkiye-ABD İş Konseyi, 15. Türkiye Yatırım Konferansı,
• 21-26 Ekim 2024 tarihleri arasında Washington’da gerçekleşen İMF ve WB Yıllık Toplantısı,
• 9-11 Kasım 2024 tarihleri arasında Basel’de gerçekleşen BIS Bimonthly Meeting,
• 14-16 Kasım 2024 tarihleri arasında Priştina’da gerçekleşen “25th Anniversary of the Establishment of the Central Bank of the Republic of Kosovo” programı,
• 3-4 Aralık 2024 tarihlerinde Hong Kong’da gerçekleşen FSB Plenary ve EMDEs Forum Toplantıları.

2.11.6 Avrupa Birliğine Uyum Çalışmaları

TCMB, Türkiye’nin Avrupa Birliğine (AB) katılım süreci çerçevesinde yürütülen AB müktesebatıyla uyum çalışmalarına kendi görev ve yetki alanına giren konular itibarıyla gerekli katkıyı vermekte ve T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı ile koordineli bir biçimde çalışarak sorumlu olduğu fasıllardaki gelişmeleri düzenli olarak raporlamaktadır.

Üyelik müzakereleri çerçevesinde TCMB’nin katılım sağladığı fasıllardaki son durum Tablo 2.11.6.1’de gösterilmektedir.

Tablo 2.11.6.1: Müzakere Sürecinde TCMB’nin Katılım Sağladığı Fasıllarda Son Durum

Avrupa Birliğine üyelik sürecinde aday ülkelerin AB içerisindeki ekonomik yönetişim süreçlerine uyum sağlamaları amacı doğrultusunda aday ve potansiyel aday ülkelerce hazırlanan Ekonomik Reform Programlarının (ERP) düzenli olarak değerlendirildiği Ekonomik ve Mali Diyalog toplantılarına 2024 yılında da TCMB tarafından katılım sağlanmıştır.

Ekonomik ve Mali Diyalog sürecindeki ilk basamak olan Ekonomik ve Mali Komite Uzmanlar Toplantısı 22 Nisan 2024 tarihinde Brüksel’de fiziki olarak gerçekleştirilmiştir. Bu toplantının devamı niteliğindeki Yüksek Düzeyli Memurlar Toplantısı ise 30 Nisan 2024 tarihinde çevrim içi olarak organize edilmiştir. Toplantılar kapsamında aday ve potansiyel aday ülkeler⁴ tarafından hazırlanan ERP’ler değerlendirilirken, AB ile Batı Balkanlar ve Türkiye Arasında Ekonomik ve Mali Diyalog Toplantısı Taslak Ortak Sonuç Bildirgesi müzakere edilmiş ve nihai metin üzerinde mutabakata varılmıştır. TCMB, görev alanına giren hususlar itibarıyla Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası ile teknik müzakereleri sürdürmüş ve 14 Mayıs 2024 tarihinde düzenlenen bu sürecin son toplantısında kabul edilen “Ortak Sonuç Bildirgesi”ne katkı vermiştir.

Bunların yanı sıra, Ekonomik ve Mali Diyalog sürecinde Avrupa Komisyonu tarafından yılda iki kere düzenlenen Aday Ülkeler Ekonomik Tahmin Toplantılarına katılım sağlanmış, görüşmelerde Türkiye’nin ekonomik ve mali görünümüne ilişkin projeksiyonlar istişare edilmiştir. Bu çerçevede ilkbahar toplantısı 16 Nisan 2024 tarihinde, sonbahar toplantısı ise 10 Ekim 2024 tarihinde Brüksel’de gerçekleştirilmiştir.

Son olarak, AB-Türkiye Ortaklık Konseyi kararıyla kurulan ve “Sermayenin Serbest Dolaşımı”, “Mali Hizmetler”, “Ekonomik ve Parasal Politika” ile “İstatistik” fasıllarında Türkiye mevzuatının AB müktesebatıyla uyumunun değerlendirilmesi ve bu bağlamda yapılan çalışmaların görüşülmesi amacıyla organize edilen 4 No’lu Ekonomik ve Parasal Konular, Sermaye Hareketleri ve İstatistik Alt Komitesi toplantısı 22 Ekim 2024 tarihinde hibrit formatta düzenlenmiştir.

⁴ Arnavutluk, Bosna Hersek, Gürcistan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Sırbistan, Ukrayna, Türkiye