Kime : Banka Genel Müdürlükleri
Kimden : Türkiye Bankalar Birliği
Konu : TL’den Altı Sıfır Atılması ve Yeni Türk Lirası (YTL)
Tarih : 24 Aralık 2003
TL’den Altı Sıfır Atılması ve Yeni Türk Lirası (YTL)’sına geçiş ile ilgili çalışmalar hakkında bankaları bilgilendirmek amacıyla 19 Aralık 2003 tarihinde Türkiye Bankalar Birliği (TBB) merkezinde yapılan ilk toplantıya, 25 bankadan 38 yetkili ile TC Merkez Bankası (TCMB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu yetkilileri katılmıştır.
Konuyla ilgili olarak yasal düzenlemeler henüz tamamlanmasına rağmen, bilgilendirme çalışmalarının önemli olduğundan hareketle yapılan toplantının ilk bölümünde TCMB yetkilileri tarafından TL’den 6 sıfır atılması ve YTL’nin nasıl sisteme gireceği hakkında bilgi verilmiştir. Buna göre;
- Yeni sistemde YTL ile birlikte kuruş da bulunacaktır.
- 1 YTL, 1 milyon TL’ye eşit olacaktır.
- YTL sistemindeki kağıt ve madeni paralar 1 Ocak 2005 yılında tedavüle girecektir.
- Bu tarihten sonra kaydi işlemler YTL üzerinden gerçekleştirilecek, TL kaydi işlemlerde kullanılmayacaktır.
- TL sistemindeki eski paralar 2005 yılı boyunca yenilerle birlikte tedavülde kalacaktır. 1 Ocak 2006 itibariyle tedavülden kalkacaktır.
- YTL test paraları 2004 yılının sonlarına doğru tanıtım ve eğitim amacıyla gönderilecektir. Böylece gişe elemanlarının eğitimi ve ATM’lerin hazırlanması işlemi tamamlanabilecektir.
İkinci bölümde ise, TCMB ile bankalar arasındaki en önemli sistem olan EFT sisteminin YTL’ye geçişten nasıl etkileneceği ve EFT sisteminde yapılacak değişiklikler için TCMB’nın öngördüğü tarihler ve işlemlerin nasıl aktarılacağı, bankalarla testlerin nasıl yapılacağı hakkında bilgi verilmiştir. Buna göre;
- Bankalar 2004 yılının Kasım ayına kadar kendi taraflarındaki değişiklikleri tamamlayacaklardır.
- Geçiş bir günde yapılacaktır ve bu tarih de 3 Ocak 2005 olarak tespit edilmiştir.
- Geçmiş tarihlere ait bilgiler yeni para birimine aktarılmayacaktır.
Henüz karar verilmeyen pek çok konu için TCMB’nda çalışmaların devam ettirildiği ve bankaların daha sonra bu konularda bilgilendirileceği ifade edilmiştir.
Bankalar söz alarak aşağıdaki görüşlerini, sorunlarını ve önerilerini bildirmişlerdir:
- TBB Genel Sekreteri Sayın Dr. Ekrem Keskin, bilgi işlem, muhasebe ya da banka tarafındaki diğer olası değişiklikler yanında kamuoyunu ve tasarruf sahiplerini sürekli olarak bilgilendirecek ve soruları yanıtlayacak bir iletişim sisteminin gerekliliğini vurgulamıştır.
- Takasbank’dan bir yetkili TCMB web sitesinde alınan kararların ya da oluşan gelişmelerin yayınlandığı bir bölüm olursa, bankaların da buraya link vererek müşterilerini aydınlatabileceklerini ifade etmiştir.
- Akbank’dan bir yetkili çek takası konusunu sormuş, TCMB yetkilileri ise bu konuda saha sonra açıklayıcı bilgi verileceğini ifade etmişlerdir.
- Türk Dış Ticaret Bankası’ndan bir yetkili metal paraların makinalara tanıtılması için daha erken verilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
- MNG Bank’dan bir yetkili YTL’ye geçişten bir süre sonra da Avrupa Birliğine kabul ile birlikte EURO’ya geçilmesi gerekirse bu geçişler Türkiye için çok zor olmaz mı şeklinde bir soru yöneltmiş, TCMB yetkilileri ise bu konuların farklı konular olduğunu ve ihtiyaçların artık TL’den altı sıfır atılmasını gerektirdiğini, bu konuda adım atılmasının şart olduğunu ifade etmiştir.
- Türkiye İş Bankası’ndan bir yetkili, bankaların kendi sistemlerini istenilen zamanda YTL’ye göre ayarlayabileceklerini fakat bu geçişi sadece kendilerinin yapmasının yeterli olmayacağını, tüm kurumsal müşteriler ile yapılan bilgi alışverişlerinin de YTL üzerinden yapılması gerektiğinden, sağlıklı ve standart bir bilgi alışverişi için bu müşterilerin de kaydi sistemlerinde gerekli geçişi tamamlamaları gerekliliğini vurgulamıştır. Aksi takdirde çok zorluklar çıkacağı ifade edilmiştir.
- Nurol Yatırım Bankası’ndan bir yetkili SWIFT ile görüşülerek SWIFT mesajlarında YTL’ye geçiş ile birlikte kullanılmak üzere “YTL” kodunun rezerve edilmesinin; ayrıca YTL için bir ISO kodunun alınmasının gerekliliğine işaret etmiştir.
- Bir bankamız tarafından konuyla ilgili olarak Birliğimiz web sitesinde bir iletişim hattı açılmasının yararlı olacağı ifade edilmiştir.
Döviz kurları ile ilgili sorulan bir soru üzerine TCMB, döviz kurlarında virgülden sonra kaç ondalık hanesinin olması gerektiğine henüz karar verilmediğini, bu ve benzeri konular için bir karar oluştuğunda bankaların bilgilendirileceğini ifade etmiştir.
TBB Genel Sekreteri Sayın Dr. Ekrem Keskin, Kanun taslağının onaylanması ile birlikte kamuoyu bilgilendirilmesinin son derece önemli olduğuna işaret ederek, en alt uçlara kadar her sektörün YTL’den etkileneceğini ve bu konu ile ilgili tedbirlerin bir an önce alınması gerektiğini belirtmiştir.