2.8. Avrupa Birliği Uyum Çalışmaları

Türkiye’nin AB tarafından aday ülke ilan edilmesiyle birlikte müzakere sürecinin ilk aşaması olan tarama süreci 3 Ekim 2005 tarihinde başlamış, 13 Ekim 2006 tarihinde tamamlanmıştır. Tarama sürecinin ardından, AB müktesebatına uyuma yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Söz konusu tarama ve müzakere sürecinde TCMB’nin katılım sağladığı fasıllarda kaydedilen gelişmeler Tablo 3’te gösterilmektedir.

TCMB’nin doğrudan ilgili olduğu “18. İstatistik” ve “32. Mali Kontrol” fasılları 26 Haziran 2007 tarihinde, “4. Sermayenin Serbest Dolaşımı” faslı 18 Aralık 2008 tarihinde müzakerelere açılmıştır. “9. Mali Hizmetler” faslı ise 14–15 Aralık 2006 tarihlerinde gerçekleştirilen AB Hükümet ve Devlet Başkanları Zirvesinde alınan karar uyarınca, “Türkiye’nin Kıbrıs ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiği teyit edilene kadar müzakereye açılmayacak” olan sekiz fasıldan biridir. Bununla birlikte, söz konusu fasılda müktesebata uyum kapsamında 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun, 27 Haziran 2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İlgili Kanun, “4. Sermayenin Serbest Dolaşımı” faslında da ilgili AB müktesebatına uyumu sağlamaktadır. TCMB’yi doğrudan ilgilendiren “17. Ekonomik ve Parasal Politika” faslı henüz müzakereye açılmamıştır. “33. Mali ve Bütçesel Hükümler” faslı ise halen AB Konseyinde görüşülmeye devam etmektedir.

Avrupa Komisyonu ile yürütülen teknik çalışmalar sonucunda “32. Mali Kontrol” faslının altı kapanış kriterinden üçünün karşılandığı bildirilmiştir. Söz konusu üç kapanış kriterinden biri TCMB’nin de katkı sağladığı “euronun sahteciliğe karşı korunması için gerekli önlemleri ortaya koyan 1338/2001 sayılı Konsey Tüzüğü’ne yasal ve idari uyumun sağlanması”na ilişkin kapanış kriteridir. TCMB’nin dolaylı ilgili olduğu fasıllardan, “28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması” faslı 19 Aralık 2007 tarihinde, “6. Şirketler Hukuku” faslı 17 Haziran 2008 tarihinde, “16. Vergilendirme” faslı 30 Haziran 2009 tarihinde müzakerelere açılmıştır. Bununla birlikte, 5 Kasım 2013 tarihinde uzun bir aradan sonra yeni bir faslın açılması kararı alınmış ve “22. Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu” faslı için müzakerelere başlanmasına karar verilmiştir. “19. Sosyal Politika ve İstihdam” faslı için açılış kriterleri belirlenmiştir. “2. İşçilerin Serbest Dolaşımı” faslı ise Konseyde görüşülmeye devam etmektedir.

TCMB, Türkiye’nin AB müktesebatına uyum sürecinde kat ettiği gelişmenin izlenebilmesini ve Avrupa Komisyonuna iletilmesini sağlamak üzere T.C. Avrupa Birliği Bakanlığında oluşturulan “Ulusal Veri Tabanı”na sorumlu olduğu fasıllardaki gelişmeler hakkında düzenli olarak bilgi aktarmaya devam etmektedir.

Bu yıl T.C. Avrupa Birliği Bakanlığınca hazırlanmakta olan “Türkiye Tarafından Hazırlanan 2013 Yılı İlerleme Raporu”na TCMB tarafından ilgili fasıllar kapsamında gereken katkı sağlanmıştır.

Tablo 3. Tarama ve Müzakere Sürecinde TCMB’nin Katılım Sağladığı Fasıllarda Son Durum
Doğrudan
İlgili Fasıllar
Müzakerelerde
Son Durum
Doğrudan İlgili
Olmayan Fasıllar
Müzakerelerde
Son Durum
4. Sermayenin Serbest Dolaşımı Müzakereye açıldı.
(18 Aralık 2008)
2. İşçilerin Serbest Dolaşımı Konseyde görüşülmeye devam etmektedir.
9. Mali Hizmetler Müzakere süreci askıya alındı. (14-15 Aralık 2006) 6. Şirketler Hukuku Müzakereye açıldı.
(17 Haziran 2008)
17. Ekonomik ve Parasal Politika Müzakere Pozisyon Belgesi sunuldu. (9 Mart 2007) 16. Vergilendirme Müzakereye açıldı.
(30 Haziran 2009)
18. İstatistik Müzakereye açıldı.
(26 Haziran 2007)
19. Sosyal Politika ve İstihdam Açılış kriterleri belirlendi.
32. Mali kontrol Müzakereye açıldı.
(26 Haziran 2007)
Pozitif Gündem kapsamındadır.
22. Bölgesel Politika
ve Yapısal Araçların Koordinasyonu
Müzakereye açıldı.
(5 Kasım 2013)
33. Mali ve Bütçesel Hükümler Konseyde görüşülmeye devam etmektedir. 28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması Müzakereye açıldı.
(19 Aralık 2007)