2.7. Avrupa Birliği’ne Uyum Çalışmaları
Türkiye’nin AB tarafından aday ülke ilan edilmesiyle birlikte müzakere sürecinin ilk aşaması olan tarama süreci 3 Ekim 2005 tarihinde başlamış, 13 Ekim 2006 tarihinde tamamlanmıştır. Tarama sürecinin ardından, AB müktesebatına uyuma yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Söz konusu tarama ve müzakere sürecinde TCMB’nin katılım sağladığı fasıllarda kaydedilen gelişmeler Tablo 2’de gösterilmektedir.
TCMB’nin doğrudan ilgili olduğu “18. İstatistik” ve “32. Mali Kontrol” fasılları 26 Haziran 2007 tarihinde, “4. Sermayenin Serbest Dolaşımı” faslı ile “17. Ekonomik ve Parasal Politika” faslı sırasıyla 19 Aralık 2008 ve 14 Aralık 2015 tarihlerinde müzakerelere açılmıştır. “9. Mali Hizmetler” faslı ise 14–15 Aralık 2006 tarihlerinde gerçekleştirilen AB Hükûmet ve Devlet Başkanları Zirvesi’nde alınan karar uyarınca, “Türkiye’nin Kıbrıs ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiği teyit edilene kadar müzakereye açılmayacak” olan sekiz fasıldan biridir. Bununla birlikte, söz konusu fasılda müktesebata uyum kapsamında 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun, 27 Haziran 2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 6493 sayılı Kanun, “4. Sermayenin Serbest Dolaşımı” faslında da ilgili AB müktesebatına uyumu sağlamaktadır. “33. Mali ve Bütçesel Hükümler” faslı ise halen AB Konseyinde görüşülmeye devam etmektedir.
Avrupa Komisyonu ile yürütülen teknik çalışmalar sonucunda “32. Mali Kontrol” faslının altı kapanış kriterinden üçünün karşılandığı bildirilmiştir. Söz konusu üç kapanış kriterinden biri TCMB’nin de katkı sağladığı “euronun sahteciliğe karşı korunması için gerekli önlemleri ortaya koyan 1338/2001 sayılı Konsey Tüzüğü’ne yasal ve idari uyumun sağlanması”na ilişkin kapanış kriteridir. TCMB’nin dolaylı ilgili olduğu fasıllardan, “28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması” faslı 19 Aralık 2007 tarihinde, “6. Şirketler Hukuku” faslı 17 Haziran 2008 tarihinde, “16. Vergilendirme” faslı 30 Haziran 2009 tarihinde müzakerelere açılmıştır. “19. Sosyal Politika ve İstihdam” faslı için açılış kriterleri belirlenmiştir. “2. İşçilerin Serbest Dolaşımı” faslı ise Konsey’de görüşülmeye devam etmektedir.
TCMB, Türkiye’nin AB müktesebatına uyum sürecinde kat ettiği gelişmenin izlenebilmesini ve Avrupa Komisyonuna iletilmesini sağlamak üzere T.C. Avrupa Birliği Bakanlığına sorumlu olduğu fasıllardaki gelişmeler hakkında bilgi aktarmaya devam etmektedir.
Tablo 2. Tarama ve Müzakere Sürecinde TCMB’nin Katılım Sağladığı Fasıllarda Son Durum | |||
Doğrudan İlgili Fasıllar | Müzakerelerde Son Durum | Doğrudan İlgili Olmayan Fasıllar | Müzakerelerde Son Durum |
4. Sermayenin Serbest Dolaşımı | Müzakereye açıldı. (19 Aralık 2008) | 2. İşçilerin Serbest Dolaşımı | Konseyde görüşülmeye devam etmektedir. |
9. Mali Hizmetler | Müzakere süreci askıya alındı. (14-15 Aralık 2006) | 6. Şirketler Hukuku | Müzakereye açıldı. (17 Haziran 2008) |
17. Ekonomik ve Parasal Politika | Müzakereye açıldı. (14 Aralık 2015) | 16. Vergilendirme | Müzakereye açıldı. (30 Haziran 2009) |
18. İstatistik | Müzakereye açıldı. (26 Haziran 2007) | 19. Sosyal Politika ve İstihdam | Açılış kriterleri belirlendi. |
32. Mali kontrol | Müzakereye açıldı. (26 Haziran 2007) Pozitif Gündem kapsamındadır. | 28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması | Müzakereye açıldı. (19 Aralık 2007) |
33. Mali ve Bütçesel Hükümler | Konseyde görüşülmeye devam etmektedir. |