2.9.1. Uluslararası İlişkiler

Türkiye, G-20’nin temel yönlendirme mekanizması olan “Üçlü Yapı”ya (Troyka) 2013 Aralık ayı itibarıyla dahil olmuş ve 1 Aralık 2014 tarihi itibarıyla bir yıl boyunca sürecek dönem başkanlığını üstlenmiştir.

TCMB, Hazine ile birlikte G-20’nin finans kanalındaki çalışmalarının yürütülmesinde görev almıştır. TCMB’nin çalışma alanları, “Güçlü Sürdürülebilir ve Dengeli Büyüme için Çerçeve Çalışma Grubu”, “Uluslararası Finansal Mimari” ve “Finansal Düzenlemeler” olarak belirlenmiştir. Bunun yanında TCMB, Türkiye’nin G-20 Başkanlığı kapsamında gerçekleştirilen lojistik hizmetlere de katkı sağlamıştır.

Türkiye dönem başkanlığında beş kez “Hazine Müsteşarları ve Merkez Bankası Başkan Yardımcıları”, dört kez “Bakanlar ve Merkez Bankası Başkanları” toplantısı ve dört kez “Güçlü Sürdürülebilir ve Dengeli Büyüme için Çerçeve Çalışma Grubu” toplantısı gerçekleştirilmiştir.

TCMB, toplantılar öncesinde G-20 ülkelerine gönderilen tartışma notlarının hazırlanmasında aktif görev almıştır. Ayrıca, toplantılarda “Küresel Ekonomi” ve “Finansal Düzenlemeler” oturumlarını yönetmiş ve bakanlar ve merkez bankası başkanları toplantıları sonrasında ilan edilen bildirgelerin taslaklarının hazırlanması ve nihai şeklinin verilmesi amacıyla gerçekleştirilen çalışmalara aktif olarak katılmıştır. “Güçlü Sürdürülebilir ve Dengeli Büyüme için Çerçeve Çalışma Grubu” çalışmalarına da teknik düzeyde katkı sağlamıştır.

Dönem başkanlığı süresince yapılan ortak çalışmalar sonucunda Liderler Zirvesine sunulmak üzere taslak Zirve Bildirgesi ve Eylem Planı oluşturulmuştur. 15 – 16 Kasım 2015 tarihinde Antalya’da toplanan G-20 liderleri tarafından bu metinlere son şekli verilmiştir. 16 Kasım 2015 tarihinde Zirve Bildirgesi ve Eylem Planı ilan edilmiştir.

TCMB ayrıca, “G-20 Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları” toplantılarının gündemine katkı sağlamak ve tartışmaları zenginleştirmek amacıyla akademi, iş dünyası ve kamu kesiminin katıldığı konferans ve çalıştaylar düzenlemiştir. Bu çerçevede, 16 Nisan 2015 tarihinde Vaşington’da “G-20 Central Bank Governors’ Working Dinner on Uncertainty and Volatility” konulu çalışma yemeğinde Prof. Nicholas Bloom TCMB’nin daveti üzerine G-20 üyesi ülkelerin merkez bankası başkanlarına bir konuşma yapmıştır.

Diğer merkez bankaları ile yürütülmekte olan iletişimin ve ikili iş birliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar 2015 yılında da devam ettirilmiştir. Söz konusu çalışmalar çerçevesinde Avrupa Merkez Bankası (AMB) ve İtalya Merkez Bankası ile Eylül, Almanya Merkez Bankası ile Kasım aylarında üst düzey politika diyaloğu gerçekleştirilmiştir.

2012 yılında imzalanan mutabakat zaptı kapsamında, AMB yetkilileri ile Haziran, Ağustos ve Ekim aylarında iş birliği faaliyetlerinin planlanmasına yönelik durum değerlendirme toplantıları gerçekleştirilmiştir. 2013 yılında imzalanan mutabakat zaptı kapsamında, İtalya Merkez Bankası ile 7 Eylül 2015 tarihinde İstanbul’da üst düzey teknik toplantı yapılmıştır. İtalya Merkez Bankası Türkiye temsilcisi Mayıs ve Kasım aylarında TCMB’ye ziyaretlerde bulunmuştur. 2013 yılında imzalanan mutabakat zaptı kapsamında, 19 Ekim 2015 tarihinde iş birliği faaliyetleri ile ilgili görüşmelerde bulunmak üzere Almanya Merkez Bankasına bir ziyaret gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, Almanya Merkez Bankası Türkiye Temsilcisi 19 Ağustos 2015 tarihinde TCMB’de çeşitli birimlerden yetkililerle görüşmüştür.

4 Eylül 2015 tarihinde Endonezya Merkez Bankası ile bir mutabakat zaptı imzalanmış ve iki merkez bankası arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesine yönelik adım atılmıştır. Bu mutabakat zaptı kapsamında uzman düzeyinde karşılıklı ziyaretler gerçekleştirilmesi, merkez bankacılığı konularında teknik danışmanlık sağlanması, ortak araştırma aktiviteleri ile beraberce kararlaştırılan konularda seminer ve çalıştay düzenlenmesi öngörülmektedir. İmzalanan mutabakat zaptının ardından, Endonezya Merkez Bankası Kanunu’nda yapılması planlanan değişikliklerle ilgili hazırlık sürecinin parçası olarak, Endonezya Temsilciler Meclisinin ilgili Komisyon üyeleri ile Endonezya Merkez Bankası ve ilgili diğer kurum ve kuruluşların yetkililerinden oluşan bir heyet TCMB’yi ziyaret etmiştir.

29 Aralık 2015 tarihinde Mozambik Merkez Bankası ile TCMB arasında ikili iş birliği faaliyetlerinin geliştirilmesi amacıyla bir mutabakat zaptı imzalanmıştır.

İkili iş birliği kapsamında, Filipinler Merkez Bankasından bir heyet 23 Ekim 2015 tarihinde TCMB’ye bir çalışma ziyaretinde bulunmuştur. Ayrıca, yabancı ülkelerin dış temsilcilikleri ile üst düzey görüşmeler gerçekleştirilmiştir.

Bunların yanı sıra, 31 Mart – 1 Nisan 2015 tarihlerinde Azerbaycan Merkez Bankası Heyeti “Ödemeler Dengesi ve Sektör Bilançoları”; 15-16 Haziran 2015 tarihlerinde Lübnan Merkez Bankası Heyeti “Konut Fiyat Endeksi”; 23-25 Haziran 2015 tarihleri arasında Kamboçya Merkez Bankası Heyeti “Ödemeler Dengesi İstatistikleri”; 4-5 Kasım 2015 tarihlerinde Uganda Merkez Bankası Heyeti “Eğilim Anketleri” konularında TCMB’ye çalışma ziyaretleri gerçekleştirmişlerdir.