MENÜ

TR
EN
2.2.1. Türk Lirası Likidite Yönetimi

2016 yılının genelinde sistemin fonlama ihtiyacı 2015 yılına göre önemli bir değişiklik göstermemiş, likidite ihtiyacının önemli bir bölümü marjinal fonlama oranından karşılanmıştır. Ayrıca, likidite politikasının öngörülebilirliğini artırmak ve bankaların likidite yönetimlerini daha etkin yürütebilmelerini sağlamak amacıyla, 3 Haziran 2016 tarihinden başlamak üzere miktar ihalesi yöntemiyle sağlanan bir hafta vadeli repo fonlamasına ilişkin günlük ihale tutarının belirlenmesinde, toplam haftalık vadeli fonlama stokunun haftanın günlerine dengeli dağıtılması yöntemi benimsenmiştir. Haziran ayı sonunda açık piyasa işlemleri portföy büyüklüğü nominal 9 milyar Türk lirasından 14 milyar Türk lirasına yükseltilerek doğrudan alım ihalelerine yıl sonuna kadar devam edilmiştir.

TCMB nezdinde gerçekleştirilen Türk lirası işlemlerin teminat koşullarının sadeleşmesine yönelik çalışmalar 2016 yılında da sürmüştür. Bu kapsamda, bankaların teminata verdikleri döviz depo limitleri yıl içinde tedrici olarak yükseltilmiş, 16 Mayıs 2016 tarihinden geçerli olmak üzere teminat depolarının vadesinin bir ayın yanında iki hafta da olabilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır. 17 Temmuz 2016 tarihinde finansal piyasaların etkin işleyişinin sürdürebilmesi amacıyla alınan tedbirler çerçevesinde, bankaların limitsiz tutarda teminat döviz depo getirebilmelerine imkan tanınmış, 11 Kasım 2016 tarihinden itibaren bankaların teminat döviz depo limitleri 17 Temmuz 2016 öncesi limitlerinin dört katı ile sınırlandırılmıştır. Söz konusu limitler yıl sonu itibarıyla 20 milyar ABD doları ve 7,2 milyar euro seviyesindedir. Döviz depolarının teminata verilmesi imkânı ile ilgili uygulama, bankaların piyasa ile yaptıkları kur takası işlemlerine alternatif bir uygulama işlevi görerek bankaların piyasa ile yaptıkları kur takası ihtiyacının azalmasına katkı sağlamıştır. Kur takası işlemlerine bir alternatif olarak, teminata döviz kabul edilmesinin, finansal stres dönemlerinde artan korunma maliyetleri sonucu gecelik kur takası işlemleri ile Borsa İstanbul (BİST) gecelik işlem faizleri arasında izlenen ayrışmayı sınırlayıcı etkisi olmuştur. Bu çerçevede, TCMB’nin teminat döviz depo uygulaması, kısa vadeli kur takası işlemlerinin TCMB üzerinden ikame edilmesine olanak tanıyarak bankaların likidite yönetimlerine ve parasal aktarım mekanizmasının etkinliğine katkıda bulunmuştur.

Ayrıca, bankaların likidite yönetimlerinin desteklenmesi amacıyla Türk lirası işlemler karşılığında teminata kabul edilen Türk lirası ve yabancı para cinsi teminatların fazla bulundurma ve iskonto oranları, tür ve vadeleri dikkate alınarak sadeleştirilmiştir.

Teminat koşullarıyla ilgili bir başka düzenleme ile 13 Ocak 2016 tarihinden geçerli olmak üzere, bankaların TCMB Bankalararası Para Piyasasındaki borçlanmaları için bulundurabildikleri yabancı para cinsi teminatların azami oranı yüzde 50’den yüzde 70’e yükseltilmiştir. Bu uygulama ile Hazinenin yurt dışında ihraç ettiği yabancı para cinsi tahvillere yönelik talebin desteklenmesi amaçlanmıştır.

Bankaların, TCMB Bankalararası Para Piyasasından kullandıkları Gün İçi Limit imkanı için uygulanan komisyon tutarı, 2 Mayıs 2016 tarihinden geçerli olmak üzere milyonda 48 seviyesinden milyonda 10 seviyesine düşürülmüş, 17 Temmuz 2016 tarihinde finansal piyasaların etkin işleyişinin sürdürebilmesi amacıyla alınan tedbirler çerçevesinde ise milyonda 0 olarak uygulanmaya başlanmış, bankalara gerekli likidite Türk lirası depo işlemleri ile limitsiz olarak sağlanmıştır.

Bankaların likiditeye erişimlerinde araç çeşitliliğinin artırılması amacıyla 3 Ağustos 2016 tarihinden itibaren TCMB Geç Likidite Penceresi (GLP) borç verme faiz oranından kotasyon yöntemiyle repo imkânı sunan GLP repo uygulamasına başlanmıştır.

- Raporu PDF formatında indir
- Önceki bölüm:
- Sonraki bölüm: 2.2.2. Döviz Kuru Politikası
© Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 2017      www.tcmb.gov.tr      Kısaltmalar      Kullanım Koşulları      İletişim