2.2.2. Döviz Kuru Politikası
2015 yılında dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasına devam edilmiştir. Dolayısıyla, döviz kurları piyasadaki arz ve talep koşulları tarafından belirlenmektedir. Ayrıca, uygulanmakta olan kur rejiminde TCMB’nin nominal ya da reel herhangi bir kur hedefi bulunmamaktadır. Ancak; TCMB, finansal istikrara yönelik riskleri sınırlamak amacıyla TL’nin aşırı değerlenmesi veya aşırı değer kaybına karşı kayıtsız kalmamaktadır.
1 Şubat 2015 tarihinden itibaren TCMB nezdinde bloke zorunlu karşılık ve ihbarlı döviz mevduat hesaplarında tutulmakta olan euro cinsi döviz hesap bakiyelerine yıllık yüzde 0,20 oranında komisyon uygulanmaya başlanmıştır. Bankaların ve finansman şirketlerinin söz konusu hesap bakiyelerine uygulanan komisyon oranının gerekli görüldüğünde değişen küresel ve yerel piyasa koşulları çerçevesinde gözden geçirilmesine karar verilmiştir. 1 Temmuz 2015 tarihinden itibaren Euro Bölgesinde gözlenen gelişmeler nedeniyle yıllık yüzde 0,05’e indirilen komisyon oranı, 27 Temmuz 2015 tarihinde yüzde 0 olarak belirlenmiştir.
27 Şubat 2015 tarihinden itibaren döviz piyasasındaki koşullara göre döviz satım ihalesi tutarı, günlük olarak belirlenmeye başlamıştır. Aşırı oynaklık nedeniyle gerekli görülen günlerde döviz satım tutarının bir gün önceden ilan edilen asgari tutarın yüzde 50 fazlasına kadar artırılabilmesine karar verilmiştir. 10 Nisan 2015 tarihinde aşırı oynaklık nedeniyle gerekli görülen günlerde döviz satım tutarı bir gün önceden ilan edilen asgari tutarın 30 milyon ABD doları fazlasına kadar, 19 Ağustos 2015 tarihinden itibaren 70 milyon ABD doları fazlasına kadar artırılabilmesine karar verilmiştir.
Öte yandan, küresel faiz oranlarındaki gelişmeler doğrultusunda bankaların TCMB’den alabilecekleri bir hafta vadeli döviz depolarının faiz oranları,
- 10 Mart 2015 tarihinden itibaren ABD doları için yüzde 7,5’ten yüzde 4,5’e; euro için yüzde 6,5’ten yüzde 2,5’e,
- 24 Nisan 2015 tarihinden itibaren ABD doları için yüzde 4’e, euro için yüzde 2’ye,
- 9 Haziran 2015 tarihinden itibaren söz konusu faiz oranları, gözlenen küresel ve yerel gelişmeler nedeniyle, ABD doları için yüzde 3,5’e; euro için yüzde 1,5’e,
- 27 Temmuz 2015 tarihinden itibaren ABD doları için yüzde 3’e, euro için yüzde 1,25’e indirilmiş ve gerekli görülmesi halinde ABD doları ve euro için söz konusu oranların ayrı bir basın duyurusuna gerek kalmaksızın iş günlerinde sabah saat 9.30’da her iki yönde değiştirilebilmesine ve ilan edildiği gün için geçerli olmasına karar verilmiştir.
Söz konusu faiz oranları, 14 Ağustos 2015 tarihinden itibaren ABD doları için yüzde 2,75’e indirilmiş; euro faiz oranları değiştirilmemiştir. Döviz likiditesinin desteklenmesi amacıyla bankaların TCMB nezdindeki döviz ve efektif piyasalarında işlem yapma limitleri 1 Eylül 2015 tarihinden itibaren, yaklaşık yüzde 130 oranında artırılarak 50 milyar ABD dolarına yükseltilmiştir.
5 Mayıs 2015 tarihinden itibaren TCMB nezdinde ABD doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve serbest hesaplara faiz ödenmesi uygulamasına başlanmıştır. Uygulanacak faiz oranı değişen küresel ve yerel finansal piyasa koşulları çerçevesinde günlük olarak belirlenmekte olup ABD doları için yıllık yüzde 0,12 olarak ilan edilmeye başlanmıştır. Söz konusu faiz oranı;
- 1 Haziran 2015 tarihinde yüzde 0,14’e,
- 9 Haziran 2015 tarihinde yüzde 0,15’e,
- 27 Temmuz 2015 tarihinde yüzde 0,21’e,
- 14 Ağustos 2015 tarihinde yüzde 0,23’e,
- 28 Eylül 2015 tarihinde yüzde 0,24’e,
- 17 Aralık 2015 tarihinde yüzde 0,49’a,
yükseltilmiştir.
28 Eylül 2015 tarihinde teminat döviz depo alım faiz oranlarının ABD doları için yüzde 0,35; euro için yüzde 0,03; teminat döviz depo alım limitlerinin ABD doları için 3 milyar ABD doları, euro için 0,9 milyar euro olmasına karar verilmiştir. 17 Aralık 2015 tarihinden itibaren teminat döviz depo alım faiz oranı ABD doları için yüzde 0,65’e yükseltilmiştir.