2.2.4. Reeskont Kredileri
Reeskont kredileri, TCMB Kanunu’nun 45. maddesi çerçevesinde döviz üzerinden düzenlenmiş senetlerin reeskonta kabulü suretiyle 240 güne kadar vadeli ve TL olarak Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. (Türk Eximbank) ve ticari bankalar aracılığıyla ihracatçılar ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde bulunan firmalara kullandırılmakta, TCMB’ye geri ödemeleri ise döviz cinsinden yapılmaktadır.
Reeskont kredilerinin cari açığın azaltılmasına ve TCMB döviz rezervlerinin güçlendirilmesine katkısı göz önünde bulundurularak kredi limiti 23 Ocak 2015 tarihinde 2 milyar ABD doları artırılarak 17 milyar ABD dolarına yükseltilmiştir.
Ayrıca reeskont kredisine ilişkin düzenlemelerde 23 Ocak 2015 tarihinde yapılan değişikliklerle;
- İhracatın yanı sıra döviz kazandırıcı hizmetler (turizm hizmetleri, sağlık hizmetleri, müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri, taşımacılık hizmetleri, bakım ve onarım hizmetleri) de reeskont kredisi kapsamına alınmıştır.
- Türk Eximbank ve ticari bankalara döviz kazandırıcı hizmetlerin finansmanı için reeskont kredisi kullandırılmasına aracılık etme imkânı getirilmiştir.
- Ticari bankalara sevk öncesi ihracatın finansmanı için de reeskont kredisi kullandırılmasına aracılık etme imkânı getirilmiştir.
- Faktoring firmalarına temlik edilen sevk sonrası ihracat alacaklarına ilave olarak döviz kazandırıcı hizmet ve sevk öncesi ihracat alacaklarına da Türk Eximbank ve bankalar aracılığıyla reeskont kredisi kullandırılması imkanı getirilmiştir.
5 Haziran 2015 tarihinde yapılan değişikliklerle ise;
- Dış ticaret sermaye şirketleri için 300 milyon ABD doları, diğer firmalar için ise 250 milyon ABD doları olan firma bazında kredi limitlerinin tamamının 120 güne kadar vadeli kredi başvurularında, en fazla yüzde 60’ının ise 121-240 gün vadeli kredi başvurularında kullanılabilmesine imkan verilmiştir.
- Bursa, Gaziantep, Denizli, Adana, Kayseri, Trabzon ve Antalya Şubelerinin de aşamalı olarak reeskont kredisi kullanımlarına aracılık etmesi ve ilk uygulamanın Gaziantep Şubesi ile başlatılması uygun görülmüştür.
- Mal ve hizmet ihracı taahhüt kapatma süresi 24 ay olarak belirlenmiş ve 12 aylık süre içinde ihracat taahhüdünün yüzde 50’sini gerçekleştiren firmalara verilen 6 aylık ek süre kaldırılmıştır.
2014 yılında 15,3 milyar ABD doları olan reeskont kredisi kullanımı, 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 14,5 milyar ABD dolarına ulaşmış olup 7,9 milyar ABD doları borç bakiyesi bulunmaktadır.
Bu kapsamda, reeskont kredilerinin 2015 yılında TCMB net döviz rezervlerine 15,2 milyar ABD doları katkı sağladığı görülmektedir.