2.8. Avrupa Birliği Uyum Çalışmaları

Türkiye’nin AB tarafından aday ülke ilan edilmesiyle birlikte müzakere sürecinin ilk aşaması olan tarama süreci 3 Ekim 2005 tarihinde başlamış, 13 Ekim 2006 tarihinde tamamlanmıştır. Tarama sürecinin ardından, AB müktesebatına uyuma yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Söz konusu tarama ve müzakere sürecinde TCMB’nin de katılım sağladığı fasıllarda kaydedilen gelişmeler aşağıda yer alan tabloda gösterilmektedir.

TCMB’nin doğrudan ilgili olduğu "18. İstatistik" ve "32. Mali Kontrol" fasılları 26 Haziran 2007 tarihinde, "4. Sermayenin Serbest Dolaşımı" faslı 18 Aralık 2008 tarihinde müzakerelere açılmıştır. "9. Mali Hizmetler" faslı ise 14-15 Aralık 2006 tarihlerinde gerçekleştirilen AB Hükûmet ve Devlet Başkanları Zirvesi’nde alınan karar uyarınca, "Türkiye’nin Kıbrıs ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiği teyit edilene kadar müzakereye açılmayacak" olan sekiz fasıldan biridir. Bununla birlikte, söz konusu fasıla uyum kapsamında Ödeme Sistemleri Kanunu’nu çıkarma yönünde çalışmalar devam etmektedir. İlgili Kanun, "4. Sermayenin Serbest Dolaşımı" faslında ilgili AB müktesebatına uyumu da sağlayacaktır. TCMB’yi doğrudan ilgilendiren "17. Ekonomik ve Parasal Politika" faslı henüz müzakereye açılmamıştır. "33. Mali ve Bütçesel Hükümler" faslı ise halen Avrupa Birliği Konseyinde görüşülmeye devam etmektedir.

Ayrıca, Avrupa Komisyonu ile yapılan görüşmeler sonucunda Türkiye’nin AB’ye katılım sürecine ivme kazandırmak amacıyla 17 Mayıs 2012 tarihinde "Pozitif Gündem" adı altında yeni bir yöntem başlatılmıştır. Söz konusu yöntem kapsamında 8 fasıl belirlenmiş olup bunlardan "18. İstatistik" ve "32. Mali Kontrol" fasıllarına ilişkin uyum çalışmalarına TCMB tarafından katılım sağlanmaktadır. Avrupa Komisyonu ile yürütülen teknik çalışmalar sonucunda "32. Mali Kontrol" faslının altı kapanış kriterinden ikisinin karşılandığı bildirilmiştir. Söz konusu iki kapanış kriterinden biri TCMB’nin de katkı sağladığı "euronun sahteciliğe karşı korunması için gerekli önlemleri ortaya koyan 1338 / 2001 Sayılı Konsey Tüzüğü’ne yasal ve idari uyumun sağlanması"na ilişkin kapanış kriteridir.

TCMB’nin dolaylı ilgili olduğu fasıllardan, "28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması" faslı 19 Aralık 2007 tarihinde, "6. Şirketler Hukuku" faslı 17 Haziran 2008 tarihinde, "16. Vergilendirme" faslı 30 Haziran 2009 tarihinde müzakerelere açılmıştır. "19. Sosyal Politika ve İstihdam" faslı için açılış kriterleri belirlenmiştir. "2. İşçilerin Serbest Dolaşımı" faslı ise Konseyde görüşülmeye devam etmektedir.

TCMB, Türkiye’nin AB müktesebatına uyum sürecinde katettiği gelişmenin izlenebilmesini ve Avrupa Komisyonuna iletilmesini sağlamak üzere T.C. Avrupa Birliği Bakanlığında oluşturulan "Ulusal Veri Tabanı"na sorumlu olduğu fasıllardaki gelişmeler hakkında düzenli olarak bilgi aktarmaya devam etmektedir.

TCMB bu yıl Avrupa Birliği Bakanlığınca ilk defa hazırlanan "Türkiye Tarafından Hazırlanan 2012 Yılı İlerleme Raporu"na ilgili fasıllar kapsamında gereken katkıyı sağlamıştır.