2.5.3. Yeni Kredi Sicil Sistemi ile Getirilen Yenilikler
TBB Risk Merkezinin faaliyete geçmesi ve Kanun ve yönetmeliklerde öngörülen uygulamaların devreye girmesi ile birlikte, gerek bankalar ve diğer finansal kuruluşlar, hizmet sağlayıcı kuruluşlar ile ticari alacağa dayalı faaliyetleri olan büyük perakende kuruluşları ve gerekse hanehalkı açısından risklerin etkin bir şekilde yönetileceği bir dönem başlayacaktır.
Sisteme dahil edilmesi gereken tüm bilgiler alınmaya ve paylaşılmaya başlandığında gerçek ve tüzel kişilerin borç niteliğindeki tüm işlemleri TBB Risk Merkezi (KKB)’de konsolide olacak ve bu bilgileri Risk Merkezi üyesi olan kuruluşlar doğrudan, üye olmayıp bilgi alış veriş sözleşmeleri yapanlar ise müşteri onayına istinaden TBB Risk Merkezinden (KKB) alabileceklerdir. Söz konusu bilgiler müşterilerin negatif bilgilerinin yanı sıra pozitif bilgileri de içerecektir.
Böylece, TBB Risk Merkezi (KKB), kredi kuruluşları ve diğer kuruluşların iktisadi faaliyetlerinde, müşteri risklerini görerek doğru ölçmelerinde ve karar almalarında, önemli bir işlevi yerine getirecektir.
Bu kapsamda, yeni kredi sicil sistemi;
- Gerçek ve tüzel kişilerin, 2007 yılı başından itibaren açılan ve zamanında ödenen ve kapanmış kredilerle, zamanında ödenmiş çek bilgileri gibi "pozitif bilgiler" de dahil edilerek, kredi geçmişlerinin daha ayrıntılı olarak takip edilebilmesine imkan sağlanmış olacaktır.
- TBB Risk Merkezi’nin faaliyete geçmesinden ve geriye dönük pozitif bilgilerin alınmasından bir yıl sonra, negatif nitelikli ferdi kredi ve kredi kartları borçlularının izlendiği uygulamaya son verilecektir. Böylece, sadece 1 Türk lirası - 5 Türk lirası gibi çok küçük tutarlarda kayıtları bulunan kişilerin olumsuz değerlendirilmeleri engellenmiş olacak ve kişilerin zamanında ve tam olarak ödedikleri kredileri de dikkate alınarak yanıltıcı risk değerlendirmelerine son verilmiş olacaktır.
- Bildirim dönemleri itibarıyla, kredi ödemelerindeki gecikme sayısı ve açılıp kapanan kredilerin adedi ve toplam tutarına ilişkin olarak alınacak bilgiler, firmaların ödeme alışkanlıklarının ve kredi ihtiyaçlarının kredi kuruluşları tarafından daha ayrıntılı değerlendirilmesini teminen paylaşılacaktır.
- Bildirim dönemleri itibarıyla, protestolu senetlerin yanı sıra, bankalarca zamanında tahsilatı yapılmış olan senet bilgileri de paylaşılmaya başlanacaktır.
- Firmaların ticari alacakları ve hizmet sağlayıcı kuruluşlara olan faturalı borçlar, bu kuruluşlarla yapılacak sözleşmeler çerçevesinde, Risk Merkezi tarafından alınarak kredi kuruluşları ile paylaşılabilecektir. Böylece, hane halkının ve firmaların kredibilitelerinin hesaplanmasında, banka ve diğer mali kuruluşlar dışında kalan kuruluşlara olan borçları da dikkate alınmış olacaktır.
- Risk Merkezi üyesi olmayan kuruluşlar da, yapacakları sözleşmeler kapsamında, vadeli mal ve hizmet satışlarında, müşterilerinin onayına istinaden Risk Merkezi nezdindeki risklerini alabileceklerdir. Böylece piyasada risk algısı yaygınlaşarak risk yönetimi etkin hale gelmeye başlayacaktır.
- Gerçek kişiler, bir yıl içinde risk merkezi nezdindeki bilgilerini bir defaya mahsus olmak üzere ücretsiz olarak alabilecektir. Böylece, kişilerin kendi risklerini takip etmesine ve risk algısının gelişmesine imkan verilmiş olacaktır.
- Risk Merkezi nezdindeki bilgilerin talebine ilişkin başvurular ve paylaşımında, posta yolunun yanı sıra, e-posta, ATM, çağrı merkezleri ve internet ortamında olmak üzere alternatif kanallardan başvuru ve paylaşım imkanları sunulacaktır.Böylelikle, bilgiye erişim süresi hızlanmış olacaktır.