2.2.2. Döviz Kuru Politikası

TCMB, 2012 yılında enflasyon hedeflemesinin yanı sıra dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasına devam etmiştir. Uygulanmakta olan bu kur rejiminde döviz kuru bir politika aracı olarak kullanılmamakta; TCMB’nin nominal ya da reel herhangi bir kur hedefi bulunmamaktadır. Ancak, piyasa derinliğinin kaybolmasına bağlı olarak kurlarda sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlenmesi durumunda döviz piyasasına doğrudan müdahale edilebilmektedir.

Nitekim, 2011 yılının ikinci yarısında uluslararası piyasalarda değişen konjonktürün etkisiyle, PPK toplantılarında alınan kararlar sonucunda uygulamaya konulan stratejiler çerçevesinde, 5 Ağustos 2011 tarihinde döviz satım ihalelerine başlanmıştır.

Bu çerçevede; 12 Eylül 2011 tarihinden itibaren satımı yapılacak en fazla miktar ilan edilmiştir. 29 Kasım 2011 tarihinden itibaren iki iş günü içinde satılacak en fazla tutarın ilan edilmesi kararlaştırılmıştır. 27 Aralık 2011 tarihinden itibaren iki günlük maksimum ihale tutarı 1.700 milyon ABD doları, günlük satılacak en fazla miktar ise 1.350 milyon ABD doları ile sınırlandırılmış, 30 Aralık 2011 tarihinden itibaren de ihale öncesinde müdahale yapıldığı günlerde de ihale düzenlenebileceği duyurulmuştur.

25 Ocak 2012 tarihinde sona eren söz konusu ihaleler ile 2011 yılında toplam 11.210 milyon ABD doları, 2012 yılında ise toplam 1.200 milyon ABD doları satılmıştır.

Ayrıca, döviz kurlarında sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlenmesi nedeniyle 30 Aralık 2011 tarihinde döviz piyasalarına doğrudan satım müdahalesinde bulunulmuş ve 2012 yılının ilk haftasında da satım müdahalesine devam edilmiştir. Bu müdahalelerle, 2, 3 ve 4 Ocak tarihlerinde piyasaya toplam 1.006 milyon ABD doları likidite sağlanmıştır. Bu tarihten sonra ise döviz satım müdahalesi yapılmamıştır.

PPK tarafından belirlenen stratejiler çerçevesinde, 5 Ağustos 2011 tarihinde başlanan düzenli döviz satım ihalelerine ek olarak, 6 Ocak 2012 tarihinde, satımı yapılacak tutarın her bir ihalede 50 milyon ABD doları olarak belirlendiği ve gelen tekliflerin ihale miktarına kadar olan kısmının tamamının karşılandığı gün içi döviz satım ihalelerine başlanmıştır. 6 Ocak 2012 tarihinde üç, 9 Ocak 2012 tarihinde ise iki adet gün içi döviz satım ihalesi düzenlenmiştir. Düzenlenen gün içi döviz satım ihalelerinde toplam 250 milyon ABD doları satılmış olup bunun dışında 2012 yılı sonuna kadar gün içi döviz satım ihalesi açılmamıştır. 24 Ocak 2012 tarihinde ise bir sonraki PPK toplantısına kadar olan dönemde gün içi ihalelerde günlük olarak satılabilecek en yüksek tutar toplam 500 milyon ABD doları olarak sınırlandırılmıştır.

Diğer taraftan, 9 Ağustos 2011’de Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasasında bankalara tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde TCMB’den alabilecekleri döviz depolarının faiz oranları ABD doları için yüzde 5,5’den yüzde 4,5’e ve euro için yüzde 6,5’den yüzde 5,5’e indirilmiştir. 10 Kasım 2011 tarihinde söz konusu piyasada TCMB aracılık faaliyetlerine tekrar başlamış ve 2 Ocak 2012 tarihinde döviz depolarının vadesi bir haftadan bir aya yükseltilmiştir.

Uluslararası likidite koşullarında gözlenen olumlu gelişmeler ve döviz piyasalarındaki likidite akışkanlığı dikkate alınarak, 25 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasasında bankalara tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde ABD doları ve euro cinsinden TCMB’den alabilecekleri döviz depolarının vadesi bir aydan bir haftaya düşürülmüş, söz konusu piyasada ABD doları için yüzde 4,5 ve euro için yüzde 5,5 olarak belirlenmiş olan borç verme faiz oranları ise her iki para birimi için yüzde 10’a yükseltilmiştir. 2 Ocak 2013 tarihinden itibaren de TCMB’nin Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasasındaki aracılık faaliyetlerine son verilmiştir.

Tablo 3. Döviz Piyasası İşlemlerine İlişkin Kararlar

 

Döviz İhaleleri ve Müdahaleleri

Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasası

Ocak 2012

2, 3 ve 4 Ocak tarihlerinde doğrudan döviz satım müdahaleleri yapıldı.

6 Ocak tarihinden itibaren, satımı yapılacak tutarın her bir ihalede 50 milyon ABD doları olarak belirlendiği ve gelen tekliflerin ihale miktarına kadar olan kısmının tamamının karşılandığı gün içi döviz satım ihalelerine başlandı.

25 Ocak 2012 tarihinden itibaren, gün içi ihalelerde günlük olarak satılabilecek en yüksek tutar toplam 500 milyon ABD doları olarak sınırlandırıldı.

5 Ağustos 2011 tarihinde başlanan düzenli döviz satım ihalelerine 25 Ocak 2012 tarihinde son verildi.

2 Ocak 2012 tarihinden itibaren, Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasasında, bankaların kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde TCMB’den alabilecekleri döviz depolarının vadesi 1 haftadan 1 aya uzatıldı.

Aralık 2012

 

Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasasında, bankaların kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde TCMB’den alabilecekleri döviz depolarının vadesi 1 aydan 1 haftaya indirildi.

ABD doları için yüzde 4,5, euro için yüzde 5,5 olan TCMB taraflı döviz depo faiz oranları her iki para birimi için yüzde 10’a yükseltildi.