MENÜ
2.11 Uluslararası İş Birliği ve Organizasyonlar
Ülkemizin kurucusu olduğu “Orta Asya, Karadeniz Bölgesi ve Balkan Ülkeleri Guvernörler Kulübü”nün 39. toplantısı 13-15 Mayıs 2018 tarihlerinde TCMB ev sahipliğinde ülkemizde düzenlenmiştir. Toplantının ana temaları küresel ekonomik görünüm ve finansal koşullar, küresel ekonomik iyileşmenin sürdürülebilirliği ile merkez bankaları dijital para birimlerine ilişkin fırsatlar ve zorluklar olarak belirlenmiştir.
Guvernörler Kulübü üye ülkeleri arasındaki iş birliğini artırmak ve Guvernörler Kulübü Toplantılarına hazırlık teşkil etmesi amacıyla TCMB öncülüğünde kurulan “Para Politikası ve Finansal İstikrar” Çalışma Grubu ilk toplantısını 26 Ocak 2018 tarihinde İstanbul’da; ikinci toplantısını ise 2 Temmuz 2018 tarihinde Bükreş’te gerçekleştirmiştir. Söz konusu toplantılarda, küresel ekonomik görünüm ve finansal gelişmeler; gelişmiş ülkelerin para politikası normalleşme sürecinin yükselen piyasa ekonomileri üzerindeki olası etkileri, küresel ekonomik toparlanmanın sürdürülebilirliği, sermaye çıkışlarına karşı uygulanabilecek politikalar ve ayrıca hızlı ödeme sistemlerinin faydaları ve riskleri ele alınmıştır.
İİT çatısı altında TCMB öncülüğünde oluşturulan, “İİT Ekonomik Görünümü” ve “Finansal Tabana Yayılma” çalışma grupları, ilk toplantılarını 9-10 Nisan 2018 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirmiştir. Çalışma gruplarının çıktıları olarak hazırlanan raporlar, “İslam İşbirliği Teşkilatına Üye Ülkeler Merkez Bankaları ve Para Otoriteleri Toplantısı”nın 16.sında Merkez Bankası Başkanlarına sunulmuştur. Söz konusu toplantı, 23-25 Eylül 2018 tarihlerinde Antalya’da gerçekleştirilmiştir. Toplantının bildirgesinde “İslam İşbirliği Teşkilatına Üye Ülkeler Merkez Bankaları ve Para Otoriteleri”nin çalışmalarına “İİT-İSEDAK Merkez Bankaları Forumu” şeklinde devam edeceği ve Forumun sekretarya görevinin TCMB tarafından yürütüleceği kayıt altına alınmıştır.
IMF heyeti 189 üye ülkenin ekonomik ve mali politikalarının izlenmesi ve uluslararası para sisteminin gözetimi için gerçekleştirdiği Madde IV görüşmeleri kapsamında ülkemizi ziyaret etmiştir. Söz konusu ziyaret çerçevesinde TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı eş güdümünde toplantıların koordinasyonu gerçekleştirilmiştir. Toplantılar öncesinde kurumlar arasında gerçekleştirilen ön hazırlık toplantısına katkıda bulunulmuş ve daha sonra IMF ile yapılan toplantılara katılım sağlanmıştır.
Diğer merkez bankaları ile yürütülmekte olan iletişimin ve ikili iş birliğinin artırılmasına yönelik çalışmalara devam edilmiştir. Bu yıl içerisinde Romanya, Moldova, Macaristan, Sudan ve Kosova Merkez Bankaları ile 5 yeni mutabakat zaptı imzalanmıştır. 13-15 Mayıs 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilen 39. Guvernörler Kulübü toplantısı sırasında Romanya, Moldova ve Macaristan Merkez Bankalarıyla; Haziran ayında Sudan Merkez Bankası ile ve Ekim ayında Kosova Merkez Bankası ile ikili iş birliğini geliştirme amaçlı mutabakat zabıtları imzalanmıştır. Yeni imzalanan mutabakat zabıtları ile uluslararası iş birliği ağımız Balkanlar, Karadeniz, Doğu Avrupa, Kuzey Afrika ve Ortadoğu bölgelerinde güçlendirilmiştir.
Yabancı merkez bankaları ile gerçekleştirilen iş birliği faaliyetlerinin daha etkin hale getirilmesi ve TCMB Birimlerinin iş birliği imkânlarından daha çok yararlanabilmesi için 2017 yılında kurulan “Merkez Bankaları ile İş Birliği Komitesi” yıl içinde 4 kez toplanmıştır. Toplantılarda, 2017 yılında gerçekleştirilen ve 2018 yılı için planlanan faaliyetlerin değerlendirmesi yapılmış, iş birliği faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi sürecinde birimlerden beklentiler dile getirilmiştir. Ayrıca, yıl içinde dönemler itibarıyla yabancı merkez bankalarıyla iş birliğinde son durum hakkında bilgi paylaşılmış, birim talepleri ile ilgili değerlendirmeler yapılmış, 2019 yılı için iş birliği planlama takvimi üzerinde çalışılmıştır.
Halihazırda iş birliği yapılan merkez bankaları ile faaliyetlerin çeşitlendirilmesine devam edilmiş; Avrupa Merkez Bankası (ECB), İtalya Merkez Bankası, Ukrayna Merkez Bankası ile daha yoğun iş birliği programları yürütülmüştür. Bu kapsamda karşılıklı tecrübe paylaşımı amacıyla geçici görevlendirmeler yapılmış, çalışma ziyaretleri ve çalıştaylar gerçekleştirilmiş, ortaklaşa seminer ve konferanslar düzenlenmiştir.
ECB ile TCMB arasında imzalanan mutabakat zaptı kapsamında, Avrupa Merkez Bankası Stres Testi Müdürlüğü’nde, Stress-Test Analytics for Macroprudential Purposes in the Euro Area (Stamp€) çerçevesinin yeniden yapılandırılması kapsamında çalışmak üzere 7 ay süreli bir geçici görevlendirme yapılmıştır. İtalya Merkez Bankası ile TCMB arasında imzalanan mutabakat zaptı kapsamında intranet ve internet yönetimi, dijital içerik üretimi ve sosyal medya kullanımı, kampanya yönetimi ve sosyal medya içerik planlama konuları üzerine çalışmak üzere 1 ay süreli geçici görevlendirme yapılmıştır.
İkili diyalog süreçlerinin en üst düzeyde ele alınması kapsamında Arnavutluk, Almanya, Avrupa, Endonezya, Gürcistan, Hırvatistan, İtalya, Malezya, Ukrayna, Kırgızistan, Kosova, Sudan, Moğolistan Merkez Bankaları ile Başkan ve Başkan Yardımcısı düzeyinde ikili görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde genel olarak ekonomik görünüme ilişkin değerlendirmeler ve ikili iş birliği olanakları gündeme gelmiştir.
Teknik iş birliği faaliyetlerinin kapsamını genişletmek amacıyla yeni partnerlerle ilk kez teknik iş birliği faaliyetleri başlatılarak, Güney Kore, Singapur, Brezilya ve Meksika Merkez Bankaları ile başarılı projeler yürütülmüştür.
2017 yılında ilki yapılan bölgesel merkez bankacılığı seminerine bu yıl merkez bankalarının ekonomi eğitimi konusundaki rolü ile devam edilmiştir. Eylül ayında İstanbul’da gerçekleştirilen seminere Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna Hersek, Kanada, Hırvatistan, Gürcistan, Macaristan, İtalya, Kosova, Karadağ, Polonya, Romanya, Sırbistan, Ukrayna ve Avrupa Merkez Bankalarından toplam 41 kişi katılmıştır. Seminer’de, merkez bankalarının ekonomi eğitimine verdiği önem, iletişimde sade dil kullanımı ve daha geniş kitlelere ulaşma hedefi doğrultusunda kullanılan yöntemler tartışılmıştır.
TCMB’nin ikili ve bölgesel iş birliği stratejisi çerçevesinde planlanan “Instruments Designed Against Global and Country-Specific Shocks and Their Impacts” konulu bir diğer çok taraflı seminer Kasım ayında İstanbul’da düzenlenmiştir. Seminer ile Türkiye ile benzer gelişmekte olan ülke merkez bankalarının piyasalar birimlerinin bir araya gelmesi, deneyimlerin paylaşılması ve geliştirilen araçlara yönelik teknik düzeyde karşılıklı bilgi edinilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, ileri dönemlere yönelik finansal riskler değerlendirilmiş ve risklere karşı etkin politika araçlarının geliştirilmesindeki süreçler tartışılmıştır.
TCMB’nin merkez bankaları ile bir diğer diyalog mekanizması ikili çalışma komiteleridir. Bu kapsamda, Türk-Rus Bankacılık ve Finans Alanında İşbirliği Çalışma Grubunun 8. Toplantısı 19-21 Haziran 2018 tarihlerinde Rusya Merkez Bankasının ev sahipliğinde düzenlenmiştir. İki ülke arasındaki ticarette ulusal paraların kullanımının teşviki başta olmak üzere, muhabir bankacılık ilişkilerinin geliştirilmesi ve iki ülke finansal sektörleri arasındaki iş birliğinin artırılması için şimdiye dek atılan adımlar ile önümüzdeki dönemde yapılabilecekler kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir.
Toplantıda alınan kararların ardından 14 Ağustos 2018 tarihinde İstanbul’da Türk ve Rus Bankaları Arasında İşbirliğinin Geliştirilmesine Yönelik bir toplantı düzenlenmiştir. TCMB ve Rusya Merkez Bankası yetkilileri tarafından yönetilen toplantıya T.C. Ticaret Bakanlığı, BİST, Türk Eximbank, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası A.Ş. (Kalkınma Bankası) olmak üzere ilgili ticari bankalar, yatırım ve katılım bankaları temsilcileri ile Rusya’yı temsilen Ekonomik Kalkınma Bakanlığı, Moskova Borsası, ülkemizde görevli ticaret ataşeleri ve ilgili banka ve şirket temsilcileri katılmıştır. Toplantıda iki ülke arasındaki bankacılık ilişkilerinde yaşanan sorunlar ve sorunlara ilişkin çözüm önerileri derinlemesine tartışılmış ve yeni iş birliği olanakları değerlendirilmiştir.
Ayrıca; TCMB ve İran Merkez Bankası arasında 2017 yılı başında oluşturulan İkili Çalışma Komitesinin dördüncü toplantısı 26-27 Şubat 2018 tarihlerinde İsfahan’da, beşinci toplantısı 27 Eylül 2018 tarihinde İstanbul’da, TCMB ve Ukrayna Merkez Bankası arasında 2017 yılında imzalanan Mutabakat Zaptı kapsamında kurulan Çalışma Komitesinin ilk toplantısı 4 Nisan 2018 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir.
TCMB’nin üyesi olduğu, banknot baskıcılığı ve nakit yönetimine yönelik Avrupa ülkeleri Merkez Bankaları ile Banknot Matbaalarının katılımlarıyla faaliyet gösteren “Avrupa Banknot Konferansı”nın (European Banknote Conference) iki yılda bir yapılan genel toplantısı ile “Politika Komitesi” (Policy Committee) toplantılarına katılım sağlanmıştır. Bu konferansın teknik alt birimleri olan; “Banknot Güvenliği Komitesi” (Banknote Security Committee) ve “Üretim Süreçleri Komitesi” (Manufacturing Process Committee) gruplarında çalışmalar yürütülmüştür. Bununla birlikte, konferansın yönetim ve işleyişe yönelik değerlendirme organı olan “Politika Komitesi Tavsiye Grubu” (Policy Committee Advisor Group) çalışmalarına katkı sağlanmıştır.
TCMB’nin üyesi olduğu, Banknot İnceleme Sistemleri (BPS) kullanıcıları arasında sistemlerin işleyişine yönelik görüş alışverişi yapılması, tecrübelerin paylaşılması ve sistemlerin teknolojik yeniliklere paralel olarak yenilenmesini amaçlayan; Almanya menşeli Giesecke & Devrient (G&D) firmasının düzenlediği ve BPS makinalarını kullanan Merkez Bankaları ve Banknot Matbaaları temsilcileri tarafından oluşturulan “BPS Uluslararası Kullanıcı Grubu”nun (BPS International Users Group) teknik alt birimi olan ve yılda iki sefer düzenlenen “Teknik Tavsiye Grubu” (BPS Technical Advisory Group) toplantılarına katılım sağlanmıştır.
2009 yılından beri TCMB’nin ülkemizi temsil ettiği, BIS bünyesinde çalışmalarını sürdüren CPMI tarafından Şubat, Haziran ve Kasım aylarında düzenlenen Ana Komite Toplantılarına aktif olarak katılım ve katkı sağlanmıştır. Öte yandan CPMI nezdinde oluşturulan çalışma gruplarının faaliyetlerine ve toplantılarına katılım sağlanmıştır. Bu çerçevede, TCMB’nin katılım sağladığı bazı çalışma grupları 2018 yılı içerisinde nihai raporlarını yayınlamışlar veya çalışmalarını görev tanımları çerçevesinde sürdürmeye devam etmişlerdir. Buna göre;
Bu stratejiye paralel olarak oluşturulan TCMB Ödeme Sistemleri Stratejisi taslak belgesi katılımcılar ile 7 Ağustos 2018 tarihinde paylaşılmıştır. Katılımcılardan alınan görüşler doğrultusunda nihai hale getirilen strateji belgesinin Ocak 2019’da yayımlanması hedeflenmektedir.
TCMB ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun birlikte ülkemizi temsil ettiği, Birleşmiş Milletler Asya Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu nezdinde 10 Mayıs 2018 tarihinde düzenlenen İcra Grubu toplantısına ve çalışma gruplarına katılım sağlanmıştır. Bu çerçevede;
BIS-Irving Fisher Merkez Bankası İstatistikleri Komitesi (IFC) İcra Komitesi üyeliğimiz çerçevesinde toplantılara katılım sağlanmış, faaliyet raporu ve sunumlarına katkı verilmiştir. “Küresel Kriz Sonrası İstatistik Girişimleri Tamamlandı mı?” başlıklı 9. Uluslararası IFC İstatistik Konferansı’nın düzenlenmesi ve sonuç raporunun yazılmasına katkı sağlanmış, Fintech ile ilgili veri sorunları üzerinde çalışmak üzere kurulan “Finansal İstikrar Alt Çalışma Grubu”na üye olunmuş ve çalışmalara katkı sağlanmıştır.
OECD nezdindeki “Finansal İstatistikler Çalışma Grubu” büro üyeliğimiz çerçevesinde 5-7 Kasım 2018 tarihlerinde gerçekleştirilen büro yönetim toplantısı ve çalışma grubuna katılım ve katkı sağlanmıştır.
Avrupa Merkez Bankaları bünyesinde yer alan bilanço ofisleri arasındaki iş birliğini artırmak, veri işleme teknikleri ve analizleri geliştirmek ve karşılaştırılabilir veri setleri oluşturmak amaçlarıyla kurulan, TCMB’nin üyesi olduğu Avrupa Merkezi Bilanço Ofisleri Komitesi (ECCBSO) kapsamında yer alan BACH, FSA ve ERICA çalışma grubu toplantılarına katılım sağlanmıştır. Bu kapsamda FSA çalışma grubunun başkan yardımcılığı görevi üstlenilmiştir.
Üyesi bulunduğumuz ve 2009 yılından bu yana aktif olarak katılım sağladığımız Dünya Bankası Uluslararası Kredi Raporlama Komitesi (International Committee on Credit Reporting - ICCR) dönemsel toplantıları 5-6 Nisan 2018 tarihlerinde ABD’de ve 4-5 Ekim 2018 tarihlerinde Arjantin’de gerçekleştirilmiştir. Toplantılara çoğunluğu Merkez Bankaları olmak üzere, uluslararası kredi raporlama kuruluşları ve birliklerinden temsilciler katılım sağlamıştır. “Siber Güvenlik”, “Kredi Raporlamasında İnovatif Yaklaşımlar” ve “Yönetim ve İdari Konular” alanlarını değerlendirmek üzere üç alt komite oluşturulmuş, TCMB yetkilisi, “Kredi Raporlamasında İnovatif Yaklaşımlar” ve “Yönetim ve İdari Konular” alt komiteleri üyeliklerine seçilmiştir.
TCMB 28 Ağustos 2018 tarihinde İtalya, Fransa, İngiltere, Portekiz ve Almanya Merkez Bankaları tarafından oluşturulan International Network of Exchanging Experiences on Statistical Handling of Granular Data (INEXDA) çalışma grubuna üye olmuştur. Grubun ana amacı, gizlilik rejimlerinin belirlediği sınırlar içinde kullanıcılar tarafından ayrıntılı veri kullanımını sağlayabilecek veri erişim yöntemlerini geliştirmek ve bu şekilde, granüler veri ile yapılacak analizlere imkân tanıyacak veri setleri oluşturmaktır.
Uluslararası boyutta banknot sahteciliği ile mücadeleye ilişkin olarak, AB nezdinde yürütülen “Pericles 2020” programı kapsamında düzenlenen faaliyetlere katılım sağlanmıştır.
Ulusal ve Uluslararası Organizasyonlar
TCMB’nin diğer ülke merkez bankaları ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğinin geliştirilmesi, gerek dünya gerekse Türkiye ekonomisinde gündem oluşturan konuların tartışılması amacıyla çeşitli toplantı, konferans, seminer ve çalıştaylar düzenlenmiştir.
Bu kapsamda düzenlenen ve alanında yetkin akademisyenler, bankacılık ve finans sektörü temsilcileri, merkez bankacıları ile uluslararası kuruluş temsilcilerini bir araya getiren organizasyonlar aşağıda yer almaktadır:
TCMB İçi Organizasyonlar
TCMB’nin kurumsal dönüşüm sürecine katkı sağlamak, birim içi ve birimler arası iletişimi güçlendirmek, iş süreçlerini geliştirmek amacıyla düzenlenen toplantı ve çalıştaylar aşağıda yer almaktadır:
Başkan ve Başkan Yardımcılarının Katıldığı Ulusal ve Uluslararası Organizasyonlar
Ülkemizin uluslararası platformlarda temsili, ekonomi ve finans çevreleriyle bir araya gelerek karşılıklı fikir alışverişinde bulunulması amacıyla katılım sağlanan toplantılardan bazıları aşağıda yer almaktadır. Ayrıca yıl boyunca yatırımcı gruplarıyla toplantılar yapılmıştır:
