MENÜ
2.12 Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları
2018 yılında TCMB, akademik çalışmalara verdiği önem doğrultusunda, çalışanları tarafından hazırlanmış olan Çalışma Tebliğlerine ve Ekonomi Notlarına Genel Ağ sitesinde yer vermiştir. TCMB bünyesinde yapılan araştırmaların hakem değerlendirmesi sürecinden geçtikten sonra sunulduğu Çalışma Tebliğleri serisine 20 yayın eklenmiştir. Ekonomik gelişmelere dair tartışmalara zamanlı bir katkıda bulunmak ve TCMB bünyesinde Türkiye ekonomisi ve para politikası üzerine yapılan çalışmaların sonuçlarını kamuoyuyla paylaşmak amacıyla hazırlanan Ekonomi Notları kapsamında ise 15 not kamuoyu ile paylaşılmıştır.
2018 yılında ayrıca makroekonomik istikrar, finansal istikrar, likidite yönetimi, ödeme sistemleri ve rezerv yönetimi konularında hazırlanan makalelere yer verilen “Central Bank Review” adlı hakemli dergi dört defa yayımlanmıştır.
Öte yandan, TCMB çalışanlarının katkılarıyla hazırlanmış olan makaleler “Social Sciences Citation Index”te listelenen dergilerde yayımlanmıştır.
Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü tarafından Banka içinden katılımcılara yönelik olarak düzenlenen seminer serisi kapsamında seminerler düzenlenmiş, bu seminerlerde Türkiye’deki ve yurt dışındaki üniversitelerden, uluslararası kuruluşlardan ve diğer merkez bankalarından katılımcılar çalışmaları hakkında sunumlar gerçekleştirmişlerdir.
İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından TCMB içi ve kamu kurumlarından katılımcılara yönelik olarak düzenlenen “İstatistik Seminerleri” kapsamında üniversitelerden, kamu sektörü ve özel sektörden katılımcılar istatistik çalışmaları hakkında sunumlar yapmışlardır.
Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü, para politikasının etkinliğini sınırlandıran yapısal faktörlerin tespitine yönelik araştırmalar yapmak, kurumlar arası iş birliği çerçevesinde politika önerileri üretmek ve birim bünyesinde yer alan iş süreçlerine ilişkin kurumsal altyapıyı geliştirmek amacıyla faaliyetlerini sürdürmüştür.
2018 yılında gerçekleştirilen faaliyetler dört ana başlık altında sıralanabilir: (1) Gıda Komitesi kapsamındaki çalışmalar (2) Reel sektöre yönelik görüşmelere ilişkin çalışmalar (3) Türkiye ekonomisi ve para politikasına dair araştırma faaliyetleri ve (4) Akademik koordinasyon faaliyetleri.
Gıda Komitesi kararları çerçevesinde atılan yapısal ve konjonktürel adımlar, fiyat istikrarı bakış açısını merkeze alarak kurumlar arası iş birliği ile tasarlanmıştır. TCMB gıda ürünlerinde fiyat oluşumu konusundaki uzun vadeli kurumsal bilgi birikimi ile gıda fiyat gelişmelerinin izlenmesi ve bu alanda önceliklerin belirlenmesinde yönlendirici rol oynamıştır. Komitede ilgili kurumların en üst düzeyde temsil edilmesi sayesinde gündemdeki konulara dair çözüm odaklı bir iş birliği geliştirilmiş ve somut politika tedbirleri oluşturulmuştur.
Günümüzde merkez bankaları para politikalarını kurgularken ve uygularken kullandıkları bilgi setlerini çeşitlendirmekte ve zenginleştirmekte, özellikle reel sektördeki gelişmeleri karar alma süreçlerine artan düzeyde dâhil etmektedirler.
Bu çerçevede TCMB, firmaların karar alıcı üst düzey yöneticileri ile yüz yüze görüşmeler yaparak, ekonomik faaliyetlere ve firmaların karar alma mekanizmalarına ilişkin kapsamlı bilgi edinmekte ve ekonominin gidişatı ile ilgili reel sektör hissiyatını zamanlı bir şekilde yakından takip etmektedir. Bu görüşmelerden elde edilen bilgi, dönemsel ekonomik faaliyete (üretim-satış, yatırım, istihdam, finansman koşulları, fiyat-maliyet) ilişkin konjonktürel değerlendirmelerin daha sağlıklı yapılmasına katkı sağlamaktadır. Söz konusu görüşmeler, ekonomik faaliyete ilişkin gösterge ve verilerin işaret ettiği görünümün arkasındaki nedenlerin anlaşılması ve ekonomik modellerle tespit edilemeyecek bazı gelişmelerin gözlenebilmesi açısından önemli bir işlev üstlenmektedir. 2018 yılında 922’si imalat sanayii, 540’ı toptan ve perakende ticaret firması olmak üzere toplam 2.021 firma ile görüşülmüştür.
Firma ziyaretleri kapsamında para politikası uygulamaları hakkında görüş alışverişinde bulunulması ile TCMB iletişim politikasına katkı sağlanması ve reel sektör temsilcileriyle etkili bir iletişim kurulması amaçlanmaktadır. Firma karar alıcılarının uygulanan politikalara ilişkin görüşleri ve kamudan beklentileri de firma gizliliği korunarak raporlanmış ve üst yönetime sunulmuştur. Bölgesel olarak reel sektörle sürekli iletişim halinde olmayı hedefleyen dinamik bir yapı kurma hedefi çerçevesinde Bursa ve Samsun Bölge Koordinatörlükleri faaliyete geçirilmiştir. 2018 yılında İstanbul Bölge Koordinatörlüğü 678, İzmir Bölge Koordinatörlüğü 323, Ankara Bölge Koordinatörlüğü 289, Adana Bölge Koordinatörlüğü 245, Bursa Bölge Koordinatörlüğü 177 ve Samsun Bölge Koordinatörlüğü 135 firma ile görüşme gerçekleştirmiştir.
Türkiye ekonomisine dair büyüme, verimlilik, iş gücü piyasaları, dış ticaret, kamu maliyesi, tasarruf, piyasa yapısı ve rekabet, araştırma-geliştirme, girişimcilik, beşeri sermaye, eğitim, göç ve enerji gibi başlıklarda yapısal konuların fiyat istikrarı ve para politikası perspektifinden analizi gerçekleştirilmiştir. Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü çalışanlarının katkılarıyla hazırlanmış 9 yayın Çalışma Tebliğleri serisine eklenmiş, 3 çalışma ise Ekonomi Notları kapsamında kamuoyu ile paylaşılmıştır. Ayrıca, Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü çalışanlarının katkılarıyla hazırlanmış 13 adet makale Social Sciences Citation Index’te listelenen dergilerde yayımlanmak üzere kabul almıştır. Yapılan bu çalışmalar ulusal ve uluslararası seminer ve konferanslarda akademisyen ve politika yapıcılara sunulmuştur.
Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü tarafından kurum içindeki katılımcılara yönelik düzenlenen seminer serisi kapsamında 15 seminer düzenlenmiştir. Bu seminerlerde Türkiye’deki ve yurt dışındaki üniversitelerden, uluslararası kuruluşlardan ve diğer merkez bankalarından katılımcılar sunum gerçekleştirmişlerdir.
Enflasyonda katılık ve kalıcılıklara neden olan yapısal unsurları belirlemek, ilgili kuruluşlarla ortak çalışmalar yürütmek ve Birimlerin analiz kapasitesini geliştirmek amacıyla detaylı çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda diğer kurum ve kuruluşlarla veri paylaşımını ve ortak çalışmaları hedefleyen protokoller imzalanmış, politika yapımına önemli katkı yapması beklenen veri setlerine erişim sağlanmıştır.
Banknot basımına yönelik süreç iyileştirilmesine katkı sağlamak üzere araştırma ve geliştirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Banknot basımında kullanılan simultan baskı makinesinin mevcut ana motoru ve sürücüsü modernize edilmiştir.
Banknot Tasarım Projesi çalışmalarına devam edilmiş, portre ve arka yüz gravür çalışmaları geliştirilmiştir. E-9 20 TL Banknot için 3. Tertip imza değişikliği çalışmaları tamamlanmıştır.
International Banknote Designers Association (IBDA) bünyesinde Dünya Banknot Projesi (World Banknote Project-WBP) için banknot tasarım çalışmaları yapılmış ve bu projeye yönelik kongrede Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü (BMGM) tarafından sunum gerçekleştirilmiştir.
BMGM’nin ISO 9001 Kalite ve ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemlerinin ilgili ISO standartlarının 2015 yılı son revizyonlarına uygunluğu sağlanarak, 11-14 Eylül 2018 tarih aralığında Türk Standartları Enstitüsü tarafından tetkik edilmiştir. OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sisteminin de dahil olduğu dış tetkik sonucunda, BMGM’nin ISO 9001 Kalite, ISO 14001 Çevre ve OHSAS 18001 İş Sağlığı Güvenliği Yönetim Sistemi belgeleri yenilenmiştir.
Bilişim Teknolojileri (BT) alanında önemli dönüşüm programları tamamlanmış, çok sayıda proje ve altyapı çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Yazılım projelerinin modernizasyonu tamamlanarak sunulan yazılım servislerinin platform bütünlüğü ve buna bağlı olarak servis kalitesinin artması ile altyapı işletim harcamalarında tasarruf sağlanmıştır. Operasyonların merkezileşmesi, MONY, İnsan Kaynakları Dönüşüm Projesi gibi kurumsal dönüşümü destekleyen çalışmalar yapılmış, iç ve dış dijital kanallarımız güçlendirilmiştir.
Basın duyurularının daha şeffaf, sağlıklı bir şekilde basın ile paylaşılmasına olanak sağlayan ve yapılan duyuruların takibini kolaylaştıran Basın Duyuruları Sistemi kullanıma açılmıştır.
Özellikle yılın ikinci yarısında, finansal istikrarın sağlanması için ihtiyaç duyulan enstrümanlara ve esnekliklere olanak verebilmek üzere çeşitli ek özellikler geliştirilerek kullanıma sunulmuştur. Yine T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen yeni kıymet ihraç modelleri için yazılım altyapısı geliştirilerek kullanıma sunulmuştur.
Ekonomik analiz ve tahmin amaçlı yürütülen araştırmalarda faydalanılabilmesi için Büyük Veri Platformunun kurulumu tamamlanmış ve kurumsal sistemlerimizle entegrasyonu sağlanmıştır. Veri kullanımındaki kurumsal etkinliği en üst düzeye çıkarabilmek amacıyla altyapı ve yazılım yatırımları yapılarak İş Zekası platformlarımız yenilenmiş, katma değeri yüksek önemli projeler gerçekleştirilmiştir.
BT süreçlerinin dünyada kabul görmüş iyi pratiklerle uyumunu sağlamak amacıyla mevcut BT süreçleri üzerinde bir olgunluk değerlendirmesi yapılarak, iyi pratiklerle uyumlu olacak ve servis odaklı çalışma yaklaşımını destekleyecek şekilde bütünleşik bir BT Yönetişim Modeli oluşturulmuştur.
Üretilen banknotların teslimat süreçlerinde otomasyon sağlanması amacıyla kullanılması planlanan Nakit Yönetim Sistemi (NYS), 10 Ağustos 2018 tarihi itibarıyla BMGM’de faaliyete geçmiştir.
TCMB kritik uygulamalarının ve kurumsal verisinin büyük bir bölümünün üzerinde çalıştığı sistemler yenilenmiş, işletim sistemleri ile bağlı alt sistemlerin seviyeleri güncellenmiştir. Teknolojik ömrünü tamamlayan, destek süresi sona ermiş ve yüksek bakım maliyetleri olan eski donanımlar platform dışına çıkarılmıştır.
TCMB Şubelerinden talep edilen TCMB Çeklerinin kodlanması ve takibinin daha etkin ve verimli yapılması amacıyla, Çek Takip ve Kodlama Sistemi 25 Ocak 2018 tarihi itibarıyla kullanıma alınmıştır.
Ödeme sistemleri iletişim altyapısında iyileştirme çalışmaları kapsamında katılımcı bankalarda ve TCMB merkez yerleşkelerinde bulunan cihazlar yenilenmiş, destek dışı kalan tüm donanımlar parkurdan çıkartılmıştır.
