2.9 Uluslararası İş Birliği ve Organizasyonlar
TCMB’nin kurucusu olduğu ve sekretarya faaliyetlerini üstlendiği “Orta Asya, Karadeniz Bölgesi ve Balkan Ülkeleri Guvernörler Kulübü”nün 41. toplantısı 24‑26 Mart 2019 tarihleri arasında TCMB ev sahipliğinde İstanbul’da, 42. toplantısı ise 20‑22 Kasım 2019 tarihleri arasında Prag’da düzenlenmiştir. Toplantıların ana temaları küresel ekonomik ve finansal gelişmeler, merkez bankaları yönetişimine ilişkin hususlar, politika etkinliği için merkez bankacılığı iletişimi konularının yanı sıra gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için enflasyon hedeflemesi rejimi ile para politikası bağlamında veri yönetimi konuları olarak belirlenmiştir.
Guvernörler Kulübü üye ülkeleri arasındaki iş birliğini artırmak ve Guvernörler Kulübü Toplantılarına hazırlık teşkil etmesi amacıyla kurulan ve Rusya Merkez Bankası ile TCMB’nin eş başkanlık görevini yürüttüğü “Para Politikası ve Finansal İstikrar” Çalışma Grubu üçüncü toplantısı 28 Ocak 2019 tarihinde İstanbul’da; dördüncü toplantısı ise 16 Eylül 2019 tarihinde Prag’da gerçekleştirilmiştir.
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) çatısı altında TCMB inisiyatifinde oluşturulan, “İİT Ekonomik Görünümü” ve “Finansal Tabana Yayılma” çalışma grupları, ikinci toplantılarını 17‑18 Haziran 2019 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirmiştir. Bu toplantılarda finansal tabana yayılma konularının yanı sıra, ekonomik ve küresel gelişmeler İİT coğrafyası özelinde ele alınmıştır. İİT Ekonomik Görünümü çalışma grubu, eş başkanları TCMB ve Pakistan Merkez Bankası önderliğinde, İİT finansal stres ve İİT makro‑finansal kırılganlık endeksleri oluşturmuştur. Çalışma gruplarının çıktıları olarak hazırlanan raporlar, D‑İSEDAK Merkez Bankaları Forumu Toplantısında Merkez Bankası Başkanlarına sunulmuştur. Söz konusu toplantı, 22‑24 Eylül 2019 tarihleri arasında Bodrum’da gerçekleştirilmiştir. Bu toplantıda, TCMB tarafından kurulan genel ağ sitesi üye ülke merkez bankalarına tanıtılmıştır.
IMF heyeti, 189 üye ülkenin ekonomik ve mali politikalarının izlenmesi ve uluslararası para sisteminin gözetimi için gerçekleştirdiği Madde IV görüşmeleri kapsamında ülkemizi Eylül ayında ziyaret etmiştir. Söz konusu ziyaret çerçevesinde TCMB ile T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı eş güdümünde toplantıların hazırlıkları ve koordinasyonu gerçekleştirilmiştir.
IMF, G20 ve BIS tarafından periyodik olarak düzenlenen toplantılara hazırlık kapsamında toplantı gündemlerinde yer alan konularda çalışmalar yapılmıştır.
Diğer ülkelerin merkez bankaları ile yürütülmekte olan iletişimin ve ikili iş birliğinin artırılmasına yönelik çalışmalara devam edilmiştir. Bu kapsamda Somali Merkez Bankası ile imzalanan mutabakat zaptı ile Bankamızın resmi iş birliği içinde olduğu merkez bankası sayısı 32’ye ulaşmıştır. Diğer taraftan, Endonezya Merkez Bankası ile 2015 yılında imzalanan mutabakat zaptı da günümüz koşulları çerçevesinde güncellenmiştir.
Yeni imzalanan anlaşmaların ilk yılında güçlü bir biçimde uygulamaya konmasına yönelik çalışmalara devam edilmiştir. Bu kapsamda 2018 yılında mutabakat zaptı imzaladığımız Romanya, Moldova, Macaristan ve Kosova Merkez Bankaları ile gerçekleştirilen ikili teknik iş birliği faaliyetlerine ağırlık verilmiştir. Diğer taraftan, Birimlerimizin ihtiyaçları ve küresel paydaşlarımızın talepleri göz önünde bulundurularak, mutabakat zaptımız bulunmayan merkez bankaları ile de iş birliklerini artırmak için girişimlerde bulunulmuştur.
Uluslararası ticarette ulusal paraların kullanılmasına yönelik ülkemiz faaliyetlerine ve TL kullanımının dünya genelinde yaygınlaştırılmasına destek olmak amacıyla TCMB, yabancı merkez bankaları ile swap anlaşmaları imzalanması yönünde çalışmaktadır. Bu çerçevede Çin Halk Cumhuriyeti Merkez Bankası ile ilk kez 2012 yılında imzalanan para takası anlaşması Mayıs ayında üç yıllık bir süre için uzatılmıştır. Katar Merkez Bankası ile 2018 yılında imzalanan para takası anlaşmasının güncellenmesine ilişkin tadil anlaşması ise 25 Kasım 2019 tarihinde Doha’da gerçekleştirilen Türkiye Cumhuriyeti ve Katar Devleti Arasında Yüksek Stratejik Komite toplantısında imzalanmıştır.
2019 yılı faaliyetleri, Bankamız stratejik hedefleri ve birimlerimiz tarafından yürütülen öncelikli projelerin hayata geçirilmesi açısından somut çıktılar elde edilmesine odaklanan bir yaklaşımla programlanmıştır. Bu kapsamda, uluslararası paydaşlarımızdan Avrupa, İtalya, Ukrayna ve Brezilya Merkez Bankaları ile yoğun iş birliği programları yürütülmüştür. Diğer paydaşlarımızla da ihtiyaçlar temelinde iş birliği ve profesyonel ağların güçlendirilmesine dayanan faaliyetler sürdürülmüştür. İş birliği faaliyetlerinde teknolojik imkânların sağladığı zaman ve maliyet avantajlarından faydalanmak amacıyla bazı etkinlikler video konferanslar aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede, Bankanın ikili iş birliği stratejisi kapsamında, 33 paydaş merkez bankası ile yurt içi ve yurt dışında 52 adedi çalışma ziyareti olmak üzere toplam 68 faaliyet gerçekleştirilmiştir.
Yabancı merkez bankaları ile gerçekleştirilen iş birliği faaliyetlerinin daha etkin bir şekilde programlanabilmesi ve Banka Birimlerinin iş birliği imkânlarından daha çok yararlanabilmesi için 2017 yılında kurulan “Merkez Bankaları ile İş Birliği Komitesi” yıl içinde 4 kez toplanmıştır. Toplantılarda, 2018 yılında gerçekleştirilen ve 2019 yılı için planlanan faaliyetlerin değerlendirmesi yapılmış, iş birliği faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi sürecinde birimlerden beklentiler dile getirilmiştir. Ayrıca, yıl içinde dönemler itibarıyla yabancı merkez bankalarıyla iş birliğinde son durum hakkında bilgi paylaşılmış, birim talepleri ile ilgili değerlendirmeler yapılmış, 2020 yılı için iş birliği programı üzerinde çalışılmıştır.
Coğrafi, kültürel ve ekonomik anlamda ortak özellikler taşıyan ülkelerin güncel konulardaki deneyimlerini çok taraflı bir platformda paylaşabilmelerine olanak tanıyan Merkez Bankacılığı Forumunun bu yıl üçüncüsü düzenlenmiştir. “Denetimde Son Trendler ve Potansiyel Zorluklar” başlıklı 2019 yılı Forumunda Doğu Avrupa, Balkanlar ve Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin merkez bankalarından, alanında uzman temsilcilerin katılımıyla, bilgi ve deneyim paylaşımı sağlanmıştır.
İkili diyalog süreçlerinin en üst düzeyde ele alınması kapsamında Kosova, Singapur, Katar, Endonezya, Rusya, Çin, İtalya ve Somali Merkez Bankaları ile Başkan ve Başkan Yardımcısı düzeyinde ikili görüşmeler gerçekleşmiştir. Görüşmelerde genel olarak ekonomik görünüme ilişkin değerlendirmeler ve ikili iş birliği olanakları gündeme gelmiştir.
TCMB’nin merkez bankaları ile bir diğer diyalog mekanizması olan ikili çalışma komiteleri kapsamında Türk‑Rus Bankacılık ve Finans Alanında İşbirliği Çalışma Grubunun 9. Toplantısı 16‑17 Temmuz 2019 tarihlerinde İstanbul’da TCMB ev sahipliğinde düzenlenmiştir. İki ülke arasındaki ticarette ulusal paraların kullanımının teşviki başta olmak üzere, muhabir bankacılık ilişkilerinin geliştirilmesi ve iki ülke finansal sektörleri arasındaki iş birliğinin artırılması için şimdiye dek atılan adımlar ile önümüzdeki dönemde atılabilecek adımlar kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir.
Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) nezdindeki “Uluslararası Yatırım İstatistikleri Çalışma Grubu” büro üyeliğimiz çerçevesinde 26‑28 Mart 2019 tarihleri arasında; “Uluslararası Mal ve Hizmet Ticareti İstatistikleri Çalışma Grubu” büro üyeliğimiz çerçevesinde 27‑29 Mart 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen çalışma grubu toplantısına katılım ve katkı sağlanmıştır.
Üyesi bulunduğumuz ve 2009 yılından bu yana aktif olarak katılım sağladığımız Dünya Bankası Uluslararası Kredi Raporlama Komitesi (International Committee on Credit Reporting‑ ICCR) dönemsel toplantısı 4‑5 Nisan 2019 tarihlerinde Fransa’da gerçekleştirilmiştir. Toplantılara çoğunluğu Merkez Bankaları olmak üzere, uluslararası kredi raporlama kuruluşları ve birliklerinden temsilciler katılım sağlamıştır. Ayrıca, TCMB yetkilisinin üyesi olarak seçildiği “Kredi Raporlamasında İnovatif Yaklaşımlar” ve “Yönetim ve İdari Konular” alanlarındaki alt komite çalışmalarına katılım sağlanarak, kredi skorlamasının genel kapsamı konusundaki dokümanın tamamlanmasına katkı sağlanmıştır.
12‑13 Haziran 2019 tarihlerinde Washington D.C., ABD’de gerçekleştirilen “G‑20 Veri Açıkları Girişimi” yıllık toplantısına katılım sağlanmış ve hazırlanan “2019 Yılı İlerleme Raporu”na katkıda bulunulmuştur.
Birleşmiş Milletler Asya Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESCAP) İstatistik Komitesi tarafından 17‑21 Haziran 2019 tarihleri arasında düzenlenen 4. Asya Pasifik İstatistik Haftası’na çalışma grubu üyeliğimiz çerçevesinde katkı ve katılım sağlanmıştır. Ekonomik İstatistikler Bölgesel Program İcra Grubu’ndaki üyeliğimiz çerçevesinde ise İcra Grubu toplantısına katılım ve katkı sağlanmış, Ekonomik İstatistikler Kapasite Değerlendirme Çalışma Grup başkanlığımız çerçevesindeki çalışmalar yürütülmüştür.
BIS‑Irving Fisher Merkez Bankası İstatistikleri Komitesi (IFC) bünyesindeki “Finansal Teknolojiler (FinTek) Kaynaklı Veri Sorunları Çalışma Grubu” üyeliğimiz çerçevesinde FinTek alanında yaşanan gelişmelerin merkez bankası istatistiklerine etkisi üzerine yapılan çalışmalara katkı sağlanmıştır. Aynı çerçevede, 17 Ağustos 2019 tarihinde BIS‑IFC ve Malezya Merkez Bankası tarafından ortaklaşa düzenlenen “FinTek İstatistikleri – Etkiyi Ölçmek İçin Arz ve Talebi Biraraya Getirmek” konulu seminere katılım ve katkı sağlanmıştır.
Avrupa Merkez Bankaları bünyesinde yer alan bilanço ofisleri arasındaki iş birliğini artırmak, veri işleme teknikleri ve analizleri geliştirmek ve karşılaştırılabilir veri setleri oluşturmak amacıyla kurulan TCMB’nin üyesi olduğu Avrupa Merkezi Bilanço Ofisleri Komitesi (ECCBSO) kapsamında yer alan BACH, FSA ve ERICA çalışma grubu toplantılarına katılım sağlanmıştır. Bu kapsamda, FSA çalışma grubunun başkanlık görevi yürütülmüştür. Ayrıca, ERICA grubunun 2019 yılı son toplantısına TCMB ev sahipliği yapmıştır.
2009 yılından beri TCMB’nin ülkemizi temsil ettiği, BIS bünyesinde çalışmalarını sürdüren CPMI tarafından Şubat ve Mayıs aylarında düzenlenen Ana Komite Toplantılarına aktif olarak katılım ve katkı sağlanmıştır. Ayrıca, CPMI nezdinde oluşturulan çalışma gruplarının faaliyetlerine ve toplantılarına da katılım sağlanmıştır. TCMB’nin katılım sağladığı bazı çalışma grupları 2019 yılı içerisinde nihai raporlarını yayınlamışlardır ve çalışmalarına görev tanımları çerçevesinde devam etmektedirler. Buna göre;
G7 İstikrarlı Kripto Varlıklar (Stablecoins) Çalışma Grubunun çalışmalarına katkı sağlanmış ve 16 Eylül 2019 tarihinde BIS ev sahipliğinde dünya genelindeki kamu otoritelerinden üst düzey yetkililerin katılım sağladığı, finansal kuruluşlar ve büyük teknoloji şirketleri tarafından desteklenen “stablecoin” girişimleri sonrasında ortaya çıkan politika ve düzenleme sorunlarının görüşüldüğü bir konferans gerçekleştirilmiştir.
Stablecoin düzenlemelerinin PFMI kapsamında incelendiği bir raporun çalışmalarına başlanmıştır. Sınır ötesi ödemelerin 2020 yılında G20’nin önceliklerinden biri olması nedeniyle CPMI bünyesinde Ülkemiz dahil farklı ülkelerden temsilcilerin katılımıyla “Sınır‑Ötesi Ödemeler Çalışma Grubu” (Global Cross‑Border Payments Task Force) kurulmuştur. Aralık ayında çalışmalarına başlayan Çalışma Grubunun hazırlayacağı raporun Ekim 2020’de gerçekleştirilecek G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısında sunulması planlanmaktadır.
TCMB’nin üyesi olduğu, banknot baskıcılığı ve nakit yönetimine yönelik Avrupa ülkeleri Merkez Bankaları ile Banknot Matbaalarının katılımlarıyla faaliyet gösteren “Avrupa Banknot Konferansı”nın (European Banknote Conference) teknik alt birimleri olan; “Banknot Güvenliği Komitesi” (Banknote Security Committee), “Banknot Malzemeleri Komitesi” (Banknote Materials Committee) ve “Üretim Süreçleri Komitesi” (Manufacturing Process Committee) gruplarında çalışmalar yürütülmüştür. Bununla birlikte, konferansın yönetim ve işleyişe yönelik değerlendirme organı olan ”Politika Komitesi Tavsiye Grubu” (Policy Committee Advisor Group) çalışmalarına katkı sağlanmıştır.
TCMB’nin üyesi olduğu, banknot üretiminde küresel ölçekte kullanılmakta olan makinaların büyük bir kısmının üreticisi ve tedarikçisi durumundaki KBA‑NotaSys firmasının düzenlediği, banknot üretim makinaları kullanıcıları arasında teknik iş birliğinin tesis edilmesini amaçlayan KBA‑NotaSys Kullanıcı Grubunun (KBA‑NotaSys Customer Focus Group) teknik alt birimi olan ve yılda bir sefer düzenlenen Teknik Çalışma Grubu (Technical Working Group) toplantısına katılım sağlanmıştır.
TCMB’nin üyesi olduğu, banknot inceleme sistemleri (BPS) kullanıcıları arasında sistemlerin işleyişine yönelik görüş alışverişi yapılmasını ve tecrübelerin paylaşılması ile sistemlerin teknolojik yeniliklere paralel olarak yenilenmesini amaçlayan; Almanya menşeli Giesecke & Devrient firmasının düzenlediği ve BPS makinalarını kullanan Merkez Bankaları ve Banknot Matbaaları temsilcileri tarafından oluşturulan “BPS Uluslararası Kullanıcı Grubu”nun (BPS International Users Group) teknik alt birimi olan ve yılda iki sefer düzenlenen “Teknik Tavsiye Grubu” (BPS Technical Advisory Group) toplantılarından birine katılım sağlanmıştır.
TCMB’nin üyesi bulunduğu Merkez Bankaları Kalpazanlığı Caydırma Grubu (CBCDG, Central Bank Counterfeit Deterrence Group) tarafından 18‑20 Mart 2019 tarihleri arasında Frankfurt-Almanya’da düzenlenen Kullanıcılar Toplantısına ve 5 Aralık 2019 tarihinde Basel‑İsviçre’de düzenlenen Genel Kurul Toplantılarına katılım sağlanmıştır. CBCDG Genel Kurul Toplantıları yılda bir kez yapılmakta ve bu toplantılarda üye ülkelerin Avrupa Banknot Konferansı delegasyon başkanları ile Avrupa Banknot Konferansı dışındaki diğer üye ülkelerin temsilcileri, CBCDG’nin faaliyetleri hakkında yönetim tarafından bilgilendirilerek gerekli kararlar alınmakta ve CBCDG bütçesi onaylanmaktadır.
BIS‑IFC İcra Komitesi üyeliğimiz çerçevesinde, toplantılara katılım sağlanmış, faaliyet raporu ve sunumlarına katkı verilmiştir.
BIS‑IFC ile ortaklaşa olarak düzenlenen “Workshop on Commercial Property Price Indices” başlıklı çalıştaya ait sonuç raporu BIS ve TCMB ortaklığı ile hazırlanmıştır. Rapor, “Mind the Data Gap: Commercial Property Prices for Policy” başlığıyla IFC Raporu olarak yayımlanmıştır.
BIS‑IFC, Malezya Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası tarafından 16 Ağustos 2019 tarihinde düzenlenen “Kriz Sonrası Veri Görünümü: Makro Dünya İçin Mikro Veri” konulu seminere katılım ve katkı sağlanmıştır.
Uluslararası İstatistik Enstitüsü tarafından 19‑23 Ağustos 2019 tarihleri arasında Malezya’da düzenlenen 62. Dünya İstatistik Kongresinde oturum başkanlıkları ve sunumlar yapılmıştır.
Ulusal ve Uluslararası Organizasyonlar
TCMB’nin diğer ülke merkez bankaları ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğinin geliştirilmesi, gerek dünya gerekse Türkiye ekonomisinde gündem oluşturan konuların tartışılması amacıyla çeşitli toplantı, konferans, seminer ve çalıştaylar düzenlenmiştir.
Bu kapsamda düzenlenen ve alanında yetkin akademisyenler, bankacılık ve finans sektörü temsilcileri, merkez bankacıları ile uluslararası kuruluş temsilcilerini bir araya getiren organizasyonlar aşağıda yer almaktadır:
TCMB İçi Organizasyonlar
TCMB’de birim içi ve birimler arası iletişimi güçlendirmek ve iş süreçlerini geliştirmek amacıyla düzenlenen toplantı ve çalıştaylar aşağıda yer almaktadır:
Başkan ve Başkan Yardımcılarının Katıldığı Ulusal ve Uluslararası Organizasyonlar
Ülkemizin uluslararası platformlarda temsili, ekonomi ve finans çevreleriyle bir araya gelerek karşılıklı fikir alışverişinde bulunulması amacıyla katılım sağlanan toplantılar aşağıda yer almaktadır. Ayrıca, yıl boyunca yatırımcı gruplarıyla toplantılar da yapılmıştır.
Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) tarafından aday ülke ilan edilmesiyle birlikte müzakere sürecinin ilk aşaması olan tarama süreci 3 Ekim 2005 tarihinde başlamış, 13 Ekim 2006 tarihinde tamamlanmıştır. Tarama sürecinin ardından, AB müktesebatına uyuma yönelik çalışmalar devam etmekle birlikte, kayda değer bir ilerleme yaşanmamıştır.
TCMB’nin doğrudan ilgili olduğu “18. İstatistik” ve “32. Mali Kontrol” fasılları 26 Haziran 2007 tarihinde, “4. Sermayenin Serbest Dolaşımı” faslı ile “17. Ekonomik ve Parasal Politika” faslı sırasıyla 19 Aralık 2008 ve 14 Aralık 2015 tarihlerinde müzakerelere açılmıştır. “9. Mali Hizmetler” faslı ise 14–15 Aralık 2006 tarihlerinde gerçekleştirilen AB Hükûmet ve Devlet Başkanları Zirvesinde alınan karar uyarınca, “Türkiye’nin Kıbrıs ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirdiği teyit edilene kadar müzakereye açılmayacak” olan sekiz fasıldan biridir. Bununla birlikte, söz konusu fasılda müktesebata uyum kapsamında 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun, 27 Haziran 2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İlgili Kanun, “4. Sermayenin Serbest Dolaşımı” faslında da ilgili AB müktesebatına uyumu sağlamaktadır. 33. Mali ve Bütçesel Hükümler faslı, 30 Haziran 2016 tarihinde müzakerelere açılmış olup, müzakerelerin geçici olarak kapatılabilmesi için Ek Protokolün tam olarak uygulanması şartı haricinde 1 adet teknik kapanış kriteri getirilmiştir.
Avrupa Komisyonu ile yürütülen teknik çalışmalar sonucunda “32. Mali Kontrol” faslının altı kapanış kriterinden üçünün karşılandığı bildirilmiştir. Söz konusu üç kapanış kriterinden biri TCMB’nin de katkı sağladığı “euronun sahteciliğe karşı korunması için gerekli önlemleri ortaya koyan 1338/2001 sayılı Konsey Tüzüğü’ne yasal ve idari uyumun sağlanması”na ilişkin kapanış kriteridir. TCMB’nin dolaylı ilgili olduğu fasıllardan, “28. Tüketicinin ve Sağlığın Korunması” faslı 19 Aralık 2007 tarihinde, “6. Şirketler Hukuku” faslı 17 Haziran 2008 tarihinde, “16. Vergilendirme” faslı 30 Haziran 2009 tarihinde müzakerelere açılmıştır. “19. Sosyal Politika ve İstihdam” faslı için açılış kriterleri belirlenmiş olup, “2. İşçilerin Serbest Dolaşımı” faslı ise Konsey’de görüşülmeye devam etmektedir.
TCMB, Türkiye’nin AB müktesebatına uyum sürecinde kat ettiği gelişmenin izlenebilmesini ve Avrupa Komisyonuna iletilmesini sağlamak üzere T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığına, sorumlu olduğu fasıllardaki gelişmeler hakkında bilgi aktarmaya devam etmektedir.
Bunların yanı sıra, AB ile ekonomik ve mali diyalog süreci çalışmalarına devam edilmiştir. Avrupa Komisyonu Ekonomik ve Mali Komite Uzman Toplantısı 24 Nisan 2019 tarihinde Brüksel’de yapılmıştır. Toplantıda Batı Balkan ülkeleri ve Türkiye’nin Ekonomik Reform Programlarının (ERP) birinci bölümüne yönelik değerlendirmeler ve ülkelerin bu değerlendirmelere verdiği cevaplar ile Avrupa Komisyonunca hazırlanan sonuç bildirgesinde talep ettikleri düzeltmeler ele alınmıştır.
2 Mayıs 2019 tarihinde Brüksel’de AB ile Batı Balkanlar ve Türkiye arasında Ekonomik ve Mali Diyalog kapsamında Yüksek Düzeyli Memurlar toplantısı gerçekleştirilmiştir. Toplantıda Avrupa Konseyi Ekonomik ve Mali Komite Sekretaryası tarafından, 24 Nisan 2019 tarihinde Brüksel’de düzenlenen Avrupa Komisyonu Ekonomik ve Mali Komite Uzman Toplantısında aday ülkelere (Arnavutluk, Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Bosna Hersek, Kosova, Türkiye) ilişkin Ekonomik ve Mali Komite Sekretaryası tarafından hazırlanan Taslak Sonuç Belgesi tartışılmış ve AB ile Batı Balkanlar ve Türkiye Arasında Ekonomik ve Mali Diyalog toplantısında onaylanacak aşamaya getirilmiştir.
AB ile Batı Balkanlar ve Türkiye Arasında Ekonomik ve Mali Diyalog toplantısı 17 Mayıs 2019 tarihinde Brüksel’de gerçekleştirilmiştir. Aday ülkeler ve üye ülkelerin ekonomi/maliye bakanlarının katıldığı, AB ve aday ülkeler arasında ekonomik diyalog anlamındaki en üst seviye olan toplantıda sonuç bildirgesi, 2 Mayıs 2019 tarihindeki EFC Yüksek Düzeyli Memurlar Toplantısında üzerinde anlaşıldığı haliyle kabul edilmiştir.
Diğer taraftan, Avrupa Komisyonu tarafından ilkbahar ve sonbahar olmak üzere yılda 2 kez Brüksel’de düzenlenen Aday Ülkeler Ekonomik Tahmin Toplantıları 4 Nisan ve 9 Ekim 2019 tarihlerinde yapılmıştır. Söz konusu toplantılarda, Komisyon ekonomistleri ile karşılıklı olarak, ekonomik ve finansal tahminler ile ilgili veri ve bilgi paylaşımı yapılmıştır.
AB katılım sürecinde müktesebat uyumuna ilişkin gelişmelerin takip edilmesi amacıyla 11 Nisan 2000 tarihli ve 3/2000 sayılı Türkiye‑AB Ortaklık Konseyi Kararı ile kurulan 8 alt komiteden biri olan 4 No’lu Ekonomik ve Parasal Konular, Sermaye Hareketleri ve İstatistik Alt Komitesi’nin 16. toplantısı Brüksel’de 26 Eylül 2019 tarihinde gerçekleştirilmiştir.