MENÜ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası A.Ş. (TCMB), 30 Haziran 1930 tarihinde anonim şirket statüsünde kurulmuş ve 3 Ekim 1931 tarihinde Ankara’da faaliyetlerine başlamıştır.
TCMB’nin sermayesi 25.000 TL olup, 1211 sayılı TCMB Kanunu uyarınca, hisseleri (A), (B), (C) ve (D) olmak üzere dört gruba ayrılmıştır. Bu hisselerden; (A) sınıfı hisseler, sermayenin yüzde 51’inden aşağı düşmemek koşuluyla münhasıran Hazine’ye, (B) sınıfı hisseler, Türkiye’de faaliyette bulunan millî bankalara, (C) sınıfı hisseler, 15.000 hisseyi geçmemek üzere millî bankalar dışında kalan diğer bankalarla imtiyazlı şirketlere ve (D) sınıfı hisseler Türk ticaret müesseselerine ve Türk vatandaşlığını haiz tüzel ve gerçek kişilere tahsis edilmiştir. 2022 yıl sonu itibarıyla, sermayenin yüzde 55,12’si (A) sınıfı, yüzde 23,25’i (B) sınıfı, yüzde 2,51’i (C) sınıfı ve yüzde 19,12’si (D) sınıfı hisselerden oluşmaktadır ve hissedarlar arasında imtiyazlı şirket yoktur.
Ülkemizde banknot basma ve ihraç etme yetkisinin sahibi TCMB’dir. TBMM’ye ait olan bu yetki, TBMM tarafından süresiz olarak TCMB’ye devredilmiştir.
1211 sayılı TCMB Kanunu’nda 25 Nisan 2001 tarihinde yapılan değişiklik ile TCMB’nin temel amacı fiyat istikrarını sağlamak olarak tespit edilmiştir. TCMB, bu amaca yönelik olarak uygulayacağı para politikası ile kullanacağı para politikası araçlarını doğrudan belirleme yetkisini haizdir. Bir başka deyişle TCMB’nin araç bağımsızlığı vardır. Ayrıca, finansal sistemde istikrarı sağlayıcı ve para ve döviz piyasaları ile ilgili düzenleyici tedbirleri almak da TCMB’nin görevleri arasındadır. TCMB’nin bir diğer görevi de fiyat istikrarını sağlama amacı ile çelişmemek kaydıyla hükûmetin büyüme ve istihdam politikalarını desteklemektir.
TCMB’nin 2022 yılı sonu itibarıyla yurt içinde 18 Genel Müdürlüğü ve çeşitli illerde faaliyet gösteren 21 Şubesi bulunmaktadır. Ayrıca TCMB’nin T.C. Dışişleri Bakanlığı yurt dışı teşkilatının Frankfurt, Londra, New York, Washington, Pekin, Tokyo, Doha ve Kuala Lumpur’daki temsilcilikleri bünyesinde ekonomi müşavirlikleri ve ataşelikleri ile OECD Daimi Temsilciliği nezdinde ekonomi müşavirliği bulunmaktadır. TCMB, 3.775 çalışanı ile dünyadaki ve ülkemizdeki gelişmeleri yakından takip etmekte, dünyadaki trendlere uyum sağlayabilmek için yapısal olarak sürekli bir şekilde yenilenmekte, Kanun ile kendisine verilen görev ve yetkiler çerçevesinde ve üstün sorumluluk bilinciyle faaliyetlerine devam etmektedir.
