2.3 Finansal Sisteme Yönelik Düzenlemeler ve Diğer Operasyonlar

2.3.1 Kredi Kartı Azami Faiz Oranları

2020 yılı kasım ayından itibaren kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranları; güncel piyasa koşullarını yansıtan, öngörülebilir ve kurala bağlı bir yöntem ile belirlenmeye başlanmıştır. Söz konusu oranların belirlenmesinde Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4) çerçevesinde hesaplanan referans oran esas alınmakta ve söz konusu oranlar aşağıdaki yöntemle hesaplanmaktadır (Tablo 2.3.1.1).

Söz konusu düzenleme kapsamında kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranları TCMB tarafından her ayın sondan beşinci iş günü genel ağ sitesinde ilan edilmekte ve takip eden ayın ilk gününden itibaren geçerli olmaktadır. Bu çerçevede, 2021 yılı Aralık ayından itibaren uygulanan azami akdi ve gecikme faiz oranları Tablo 2.3.1.2’de gösterilmektedir.

Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretler

Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4) kapsamında bankaların sundukları ürün ve hizmetler karşılığında ticari müşterilerden alabilecekleri ücretler düzenlenmiştir. Tebliğin amacı bankaların ticari müşterileri ile gerçekleştirdiği işlemlerde öngörülebilirliğin ve şeffaflığın artırılması, kavram ve terim birliğinin sağlanması ve aşırı ücretlendirmenin önlenmesidir.

2020/4 sayılı Tebliğde, 29 Ocak 2022 ve 23 Eylül 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan düzenlemeler ile değişiklikler yapılmıştır. Bu çerçevede, 29 Ocak 2022 tarihinde yapılan değişiklik ile azami üye iş yeri ücreti hesaplamasına esas olan referans oranın hesaplama yönteminde değişikliğe gidilmiştir. Düzenleme öncesinde, referans oran hesaplamasında yalnızca 32-45 gün vadeli olarak açılan Türk lirası cinsi tüm mevduat türlerine bankaların uyguladıkları ağırlıklı ortalama akım faiz oranı dikkate alınmaktayken düzenleme ile birlikte, ilgili oranın yanında TCMB tarafından belirlenen politika faizinin yüzde on arttırılmasıyla hesaplanan oran da dikkate alınmaya başlanmıştır.

Ayrıca, 23 Eylül 2022 tarihinde yapılan değişiklik ile yüzde 1,10 olan azami ticari kredi kullandırım ücretinin bir yıldan kısa vadeli kredilerde vade gün süresi dikkate alınarak ve oransal düşülerek uygulanması ve azami ticari kredi tahsis ücretine ilişkin yıllık yüzde 0,25 olan azami sınırın ilk limit tahsisinde aynı azami sınırla devam etmesi ancak limit yenilemelerinde yenilenen limitin yüzde 0,125’i oranında uygulanması hususlarında düzenleme yapılmıştır.

Bankalarca Finansal Tüketicilerden Alınabilecek Ücretler

7 Mart 2020 tarih ve 31061 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2020/7 Sayılı Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ ile kuruluşların sundukları ürün ve hizmetler karşılığında finansal tüketicilerden alabilecekleri ücretler düzenlenmiştir. 2020/7 sayılı Tebliğ’in amacı, kuruluşlar tarafından finansal tüketicilere sunulan ürün veya hizmetlere ilişkin olarak faiz veya kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usûl ve esasların belirlenmesidir.

Bankalarca finansal tüketici ve ticari müşterilerden tahsil edilen ücret, komisyon ve faizle ilgili TCMB’ye gelen başvuruların daha etkin bir biçimde yönetilebilmesi, başvuru sahibi ve banka arasında doğrudan bir iletişim kanalı oluşturulması ve başvuru konusuna ilişkin yapılan mevzuat bilgilendirmeleri ile finansal okuryazarlığın artmasına katkı sağlanması amaçlarıyla; TCMB Şikayet Yönetim Sistemi kurulmuş ve 22 Şubat 2022 tarihinde kullanıma açılmıştır. Sisteme TCMB genel ağ sitesi ve “turkiye.gov.tr” adresinde yer alan “E-devlet Kapısı” uygulaması üzerinden erişilebilmektedir.